Νεοπαγανιστικές απάτες Απάντηση στις ψευδείς συκοφαντίες τού Νεοπαγανισμού

Επιστροφή στην ενότητα περί Νεοπαγανιστών

Κριτική από τη χριστιανική σκοπιά για το 7ο Παγκόσμιο Συνέδριο Εθνικών θρησκειών

Του Πανεπιστημιακού Βασίλη Μπακούρου

(Περιοδικό «Τρίτο Μάτι» Νο 126 σελ. 52-54)

Σε αντίθεση με τους Νεοπαγανιστές που δημιούργησαν ταραχές στο Χριστιανικό Συνέδριο περί ειδωλολατρίας, οι Νεοπαγανιστές διεξήγαν το δικό τους συνέδριο ήσυχοι. Και οι Χριστιανοί με δημοκρατικότητα και σεβασμό, αρκούνται μόνο εκ των υστέρων, σε μια κριτική του "συνεδρίου" αυτού.

Την επιστημονική κριτική αυτή, την οποία άσκησε ο κος Βασίλης Μπακούρος στο περιοδικό "Τρίτο Μάτι", την αναδημοσιεύουμε εδώ με την ευγενική άδεια του περιοδικού.

Η παρουσίαση του 7ου Παγκόσμιου Συνέδριου Εθνικών Θρησκειών με θέμα: «Οι Υψηλές Αξίες των προχριστιανικών παραδόσεων και θρησκειών», στο 124 τεύχος του ΤΜ . Επισημαίνεται ότι η κριτική της εκδήλωσης αυτής στο παρόν άρθρο ασκείται επειδή ακριβώς η διοργάνωση αυτοαποκαλείται «Συνέδριο» και τα όσα συζητήθηκαν εκεί «Πρακτικά»

Όπως πληροφορήθηκαν οι αναγνώστες του περιοδικού Τρίτο Μάτι (τ. 124 σ. 20-25), διενεργήθηκε στην Αθήνα το 1ο Παγκόσμιο Συνέδριο Εθνικών Θρησκειών με θέμα: «Οι Υψηλές Αξίες των προ-χριστιανικών παραδόσεων και  θρησκειών.

Το Συνέδριο αυτό χαρακτηρίζεται στο συγκεκριμένο άρθρο «άρτια οργανωμένο». Τα σχόλια βεβαίως προέρχονται από έναν εκ των διοργανωτών (τον κ. Β. Ρασσιά), ο οποίος με αρκετή δόση πικρής ειρωνείας μέμφεαι την επιλογή απουσίας των φορέων της "πολιτικής και πνευματικής εξουσίας".

Για το οργανωτικό, λοιπόν, μέρος αισθάνομαι ιδιαίτερα απογοητευμένος, γιατί η οργανωτική επιτροπή, ενώ απηύθυνε προσκλήσεις σε υπεροχικά πρόσωπα των οποίων η παρουσία θα αποσπούσε τα φώτα της δημοσιότητας, απέφυγε επιμελώς να προσκαλέσει εκείνο το τμήμα της ελληνικής ιντελλιγκέντσιας που θα μπορούσε να αρθρώσει κριτικό λόγο στις εισηγήσεις και να προωθήσει την επιστημονική έρευνα. Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι, ενώ ο Χριστιανισμός λαμβάνεται ηχηρά υπόψη στον τίτλο του θέματος ως terminus ante quern (προχριστιανικές παραδόσεις), απουσίαζαν ως εισηγητές -ή τουλάχιστον παρατηρητές- χριστιανοί λόγιοι που και ειδικοί ήταν και προφυλακτικώς θα δρούσαν από γνωστικά ατοπήματα, όπως αυτό που ακολουθεί: «Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το ότι η συγκεκριμένη Αρετή, όπως και η Ανδρεία άλλωστε, πολεμήθηκαν με υπερβολική ένταση από τους λεγόμενους "Πατέρες" του Χριστιανισμού...» (Εισηγήτρια κα Μ. Ψαράκη). Ποιος είναι αυτός ο Πατέρας της Εκκλησίας που πολέμησε την Ανδρεία; Σε ποιο έργο του; Άδηλο!

Σκοπός λοιπόν των αιχμηρών παρατηρήσεων εις βάρος του Χριστιανισμού δεν είναι ασφαλώς η προαγωγή της γνώσης, αλλά με την κάλυψη της δήθεν επιστημονικότητας μια ανίερη επίθεση στην αλήθεια. Αναρωτιέμαι ποια επιστημονική σοβαρότητα έχει η μελέτη των προχριστιανικών παραδόσεων όταν απουσιάζουν εισηγήσεις από εξειδικευμένους λαογράφους και χριστιανούς θρησκειολόγους που ασχολούνται με τη διάσωση και επιβίωση στοιχείων των παραδόσεων αυτών στον Χριστιανισμό.

Μάλλον η πρόθεση των διοργανωτών ήταν σαφής: «Από την άλλη πλευρά, εδώ και αιώνες με τη φωτιά και το ξίφος, ο λεγόμενος Μονοθεϊσμός πασιφανώς προσπαθεί να καταδικάσει την ανθρωπότητα σε έναν συνεχή και δίχως όνειρο ύπνο». Τέτοιες γλαφυρές περιγραφές ήκιστα συμβάλλουν στην αναπλήρωση δομικών επιστημονικών ελλείψεων. Αν οι σύνεδροι δεν είχαν τα απαραίτητα εφόδια για να αντεπεξέλθουν στον επιστημονικό διάλογο, καλό θα ήταν να μην ονομάσουν τη συνάθροιση τους "Συνέδριο" και τα πεπραγμένα τους "Πρακτικά". Ο όρος "Μανιφέστο" θα ήταν πιο κοντά στην αλήθεια και θα τους απάλλασσε διηνεκώς από την υποχρέωση του αντιλόγου.

Οπωσδήποτε είναι δικαίωμα των διοργανωτών να συγκεντρωθούν ιδιωτικά και να συζητήσουν τις απόψεις τους. Η κριτική όμως του παρόντος άρθρου γίνεται γιατί αυτή τη συγκέντρωση ονομάσθηκε «Συνέδριο», πράγμα που προσδίδει μεν επιστημονικότητα αλλά ταυτοχρόνως μπορεί να προκαλέσει και την επιστημονική κριτική...

Θεμελιωδώς αντιεπιστημονική αντίφαση σημειώνεται ανάμεσα στο θέμα του Συνεδρίου, στους συνέδρους και στον τρόπο θέασης

των διαμειβομένων από τον σχετικό σχολιασμό, και κυρίως όλων αυτών προς τον οργανωτικό φορέα. Κατ' αρχάς, όλες οι προχριστιανικές παραδόσεις δεν ήταν πολυθεϊστικές, άρα οι μομφές εναντίον της μονοθείας αφορούν και τις προχριστιανικές θρησκείες. Έπειτα, συμπεριλήφθηκαν συλλήβδην κάτω από τον πολύ βολικό τίτλο "Εθνικές Θρησκείες", θρησκείες πράγματι εθνικές, δηλαδή συνυφασμένες με τις εθνικές ταυτότητες των λαών που θρησκεύουν σ' αυτές (όπως οι Σιχ και Σίντο) και δοξασίες που δεν είναι διόλου εθνικές, γιατί δεν ήταν ούτε είναι βιωμένα από το λαό συστήματα, αλλά απλώς αναβιώσεις, ιστορικές παλινδρομήσεις κύκλου ατόμων (διανοουμένων και μη) που επιχειρούν να αντιπροβληθουν ως λαός (Δωδεκαθειστές).

Επίσης, συμφήρθηκαν κάτω από τον ίδιο τίτλο θρησκευτικά συστήματα ολότελα αποπνευματοποιημένα (Σιχ) με συστήματα απολύτως ανθρωπομορφικά (Σίντο και Δωδεκάθεο). Η εικόνα των προχριστιανικών θρησκειών παρουσιάστηκε ειδυλλιακή, γιατί ακριβώς ακρωτηριάστηκε ελλείψει επιστημονικού διαλόγου στο πλέον καίριο τμήμα της, το πολιτικοκοινωνικό. Διάβασα με πολύ ευφροσύνη τα χαριέστατα κηρύγματα πλουραλισμού, αναγνώρισης της ανθρώπινης ποικιλομορφίας, κλπ, κλπ ηχηρά παρόμοια, που αφορούν τις διώξεις των "κακών" προσηλυτιστών ("χριστιανών" εννοείται) εναντίον των ιθαγενών.

Ως ορθόδοξος, μέλος μιας Εκκλησίας που ουδέποτε υπήρξε όργανο της αποικιοκρατίας, συμμερίζομαι τις καταγγελίες αυτές. Αλλά ως επιστήμονας, άρα συνήγορος του διαβόλου, μπαίνω στον πειρασμό να ρωτήσω: ποια ήταν η συμπεριφορά των μελών προχριστιανικών θρησκειών προς τους ιθαγενείς, ομοίως χριστιανικούς πληθυσμούς, όταν οι τελευταίοι μειοψηφούσαν; Ποια, λόγου χάρη, υπήρξε η συμπεριφορά των Σιχ στην Ινδία απέναντι στους Ινδούς χριστιανούς του Μαλαμπάρ, πριν την εμφάνιση της αγγλικής τρομοκρατίας εκεί; Μήπως μπήκαν, λοιπόν, στον κόπο να καταγγείλουν τη βία όταν οι ιστορικές συνθήκες δεν τους επέτρεπαν να είναι οι θύτες;

Αναμφισβήτητα η διαστροφή του ευαγγελικού κηρύγματος παρήγαγε στη μεσαιωνική Ευρώπη την αδικία της φεουδαρχικής κοινωνίας. Οι υψηλές, όμως, αξίες των προχριστιανικών θρησκειών σε πολιτικό- κοινωνικό επίπεδο δεν εκτέθηκαν.

Ποιες είναι επί παραδείγματι οι απόψεις των Σιχ για τη θεϊκή διαίρεση του κοινωνικού σώματος σε αδιάτρητες κάστες, ανάμεσα στις οποίες δεν επιτρέπεται ούτε ο γάμος;

Ποια είναι η άποψη για τις γυναίκες και τη δουλεία; Για τον ταφικό εγκιβωτισμό ή την αποτέφρωση της χήρας γυναίκας; Για την κλειτοριδεκτομή;

Ποιο πολιτικό μόρφωμα γεννά η δογματική άποψη των Σίντο ότι ο αυτοκράτορας έχει θεϊκή καταγωγή;

Και πώς αυτό το πολιτικό μόρφωμα συστεγάζεται με το Δωδεκάθεο -που υπήρξε η πίστη (έστω και χωρίς εθνικό χρώμα) της Αθηναϊκής Δημοκρατίας- στο ίδιο Συνέδριο, χωρίς να το εκθέτει ανεπανόρθωτα;

Διάλογος βέβαια μπορεί και συχνά πρέπει να αναπτύσσεται και ανάμεσα στα αντίθετα. Με σαφή όμως προσδιορισμό των θεμελιωδών ετεροτήτων και όχι με τη βολική απόκρυψή τους για να δημιουργηθούν εφήμερες συμμαχίες κρούσης εναντίον ενός κοινού εχθρού (του Χριστιανισμού). Και οπωσδήποτε στάθηκαν τυραννικοί και χριστιανοί ηγεμόνες και ρατσιστικές στάθηκαν και οι χριστιανικές κοινωνίες. Η θεμελιώδης διαφορά όμως ανάμεσα σε αυτούς και στους Σιχ, ή τους Σιντοϊστές, είναι ότι, όταν ασελγούσαν σε βάρος του λαού, διέστρεφαν το οφθαλμοφανές μήνυμα του Ευαγγελίου και έμεναν ηθικά έκθετοι.

Ενώ αντίθετα, στις προχριστιανικές παραδόσεις -ειδικά της Άπω Ανατολής- το κοινωνικό σύστημα, που δογματικά κατοχυρώνεται, παραβιάζει θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα έτσι όπως αυτά καταγράφηκαν από τον αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό, διασώθηκαν στο Ευαγγέλιο και επανανακαλύφθηκαν στη σύγχρονη Ευρώπη.

Για να μην περιοριστώ όμως μόνο στην Άπω Ανατολή, θα εκθέσω αυτολεξεί την ανάδειξη του πρώτου ιερέα της λιθουανικής θρησκείας, την οποία με τόση εμμονή περιγράφει ο κ Β. Ρασσιάς:

«Ο Τρινκούνας (σ.ο. πρόεδρος του WCER και πρώτος ιερέας της Εθνικής Λιθουανικής Θρησκείας) ορκίστηκε να υπηρετεί τους προγονικούς θεούς και έλαβε τα ηλιακά σύμβολα της εθνικής ιεροούνης ("Krivule") από το χέρι του Αλγκιμάντας Ιντριούνας, του γηραιότερου μέλους τον Λιθουανικού Κοινοβουλίου και συνάμα θρησκεντή της Εθνικής θρησκείας».

Θρησκειολογικά βέβαια παρακάμπτω την αντίφαση που εμπεριέχεται στη δυνατότητα ενός απλού θρησκευτή μιας θρησκείας να αναδεικνύει τους ιερείς της, γεγονός πρωτοφανές σε θρησκευτικά συστήματα λαϊκής βάσης με ιστορική συνέχεια αδιάκοπη, καθώς η ιεροσύνη στις προχριστιανικές θρησκείες διακρίνει σαφώς τον λαό από τους ιερωμένους, γιατί είναι αξίωμα που χορηγείται από υπερκείμενη Αρχή θρησκευ­τική, οικογενειακή ή πολιτική, η οποία εκφράζει την πλειοψηφία μιας κοινωνίας. Πολιτικά, όμως, αναρωτιέμαι τι ευοίωνο μπορεί να παράγει η σύμπτωση θρησκευτικής και πολιτικής εξουσίας για έναν λαό; Την απεχθέστερη μορφή θεοκρατίας!

Αν και το περιεχόμενο των εισηγήσεων, επιφυλάσσομαι να το υποβάλω στην επιστημονική βάσανο όταν τα πρακτικά του Συνεδρίου εκδοθούν, δεν μπορώ να μη σχολιάσω επιλεκτικά τα αποσπάσματα εκείνα τα οποία μάλιστα ο κ. Βλ Ρασσιάς ανθολογεί ως τα σημαντικότερα. Αν ο κ. Ρασσιάς είναι ως πηγή διαυγής, τότε αρκετές από τις εισηγήσεις που ακούστηκαν συνιστούσαν πνευματική πρόκληση για την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και οι Έλληνες Σύνεδροι έδειξαν ασύγγνωστη υποχωρητικότητα που δεν αντέταξαν αφετηριακές λύσεις σε πνευματικά προβλήματα, ουσιαστικά ανύπαρκτα για τον ελληνικό στοχασμό... αν βέβαια γνώριζαν αυτές τις λύσεις. Η τελευταία επιφύλαξη μου εδράζεται στο γεγονός ότι προκρίθηκαν να ανθολογηθούν. Αναρωτιέμαι γιατί... Ας εξηγηθώ:

Ο Φλαμανδός Κόνραντ Λόγκε (της θρησκείας Ασατρού) σε μια ομιλία του που ο κ. Βλ Ρασσιάς αξιολογεί ως "εξαιρετική", σημειώνει: «ο κάθε (sic!) άνθρωπος έχει μια θεϊκή σπίθα στην καρδιά του... γιατί κατ' ουσίαν η βάση της ύπαρξης του είναι αδιαίρετη απάτη θεϊκή Αρχή. Όσο πλησιάζει τη δική του ταυτότητα το είναι του, τόσο πλησιάζει και τη σταθερότητα, την τάξη, την αρμονία. Ετσι, ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει αυτό που ξεπερνάει τον χρόνο και τον χώρο. Το να μην υπάρχεις από την άλλη, σημαίνει το να επηρεάζεσαι από αυτούς και να είσαι δέσμιος τους. Ακριβολογώντας, σημαίνει να είσαι ένας σκλάβος του θανάτου».

Αν ο κ. Ρασσιάς είχε επίγνωση της βυζαντινής κουλτούρας, εναντίον της οποίας με τόση ειρωνεία καταφέρεται, θα ήταν πιο φειδωλός στα εύσημα του ομιλητή, γιατί την υπαρκτική υπέρβαση του θανάτου -θεμελιωμένη όχι μάλιστα σε εισηγητικούς αφορισμούς αλλά στην αριστοτελική λογική- είχε αποδείξει ο Διονύσιος Αρεοπαγίτης, ο Μάξιμος ο Ομολογητής, ο Μιχαήλ Ψελλός, ο Γρηγόριος Παλαμάς, και μετά από αυτούς ο Κίρκεγκωρ και ο Χάιντεγκερ. Η εισήγηση επομένως του κ. Λόγκε στο συνέδριο κομίζει "κυριολεκτικά γλαύκα εις Αθήνας".

Στην κοινότυπη αυτή εισήγηση όμως ο κ Λόγκε συγχέει τα θεμελιώδη μετά τον Αριστοτέλη ασύγχυτα. Ενώ, δηλαδή, αναφέρεται στην ανθρώπινη ύπαρξη και την ανθρώπινη ταυτότητα, την ταυτίζει με το "είναι", δηλαδή την ουσία του ανθρώπου. Η αριστοτελική όμως φιλοσοφία με τη διάκριση ανάμεσα στην ουσία και το είδος των όντων, που επιτάθηκε από τους Πατέρες και αναδιαρθώθηκε ως διάκριση του ανθρώπου σε ουσία και υπόσταση, (πρόσωπο), αντιδιαστέλλει τον Άνθρωπο από τα υπόλοιπα έμβρυα όντα στα οποία ουσία και ύπαρξη συμπίπτουν.

Η δυνατότητα του ανθρώπου να εξίσταται της ουσίας του -μέσω της ύπαρξης και να την επισκοπεί (ο Κάντ αναφέρεται σε αυτή την "ικανότητα" με τον όρο υπερβατικολογική συνείδηση)- είναι η πηγή της ελευθερίας του. Ειδάλλως, υπόκειται στη δεδομένη φυσική ουσία του και απομένει δούλος, πρώτα απ' όλα του θανάτου. Έτσι, ο άνθρωπος υπερβαίνει το θάνατο όχι ουσιαστικά (βιολογικά), αλλά υπαρκτικά (προσωπικά). Πεθαίνει, αλλά δεν νεκρώνεται.

Δευτερευόντως, η αρμονία συγχέεται με τη σταθερότητα. Όπως όμως απέδειξε ο Ηράκλειτος, η αρμονία δεν εδράζεται στη σταθερότητα αλλά συνιστά αέναη κινητικότητα ως διαρκή σύνθεση των αντιθέτων. Αναδεικνύεται έτσι λοιπόν στην ολότητα του το πρόβλημα του χωροχρόνου. Η ανθρώπινη ζωή ως ουσιαστική πραγματικότητα (δηλαδή διάσταση της ανθρώπινης ουσίας) ούτε να αντιμετωπίσει μπορεί ούτε καν να θέσει το πρόβλημα αυτό. Κείται απλώς εντός του, όπως διόρθωσε ο Αριστοτέλης τον δάσκαλο του, Πλάτωνα. Η ανθρώπινη ύπαρξη όμως μπορεί και να το θέσει και να το αντιμετωπίσει και να το λύσει. Γι' αυτό και η λύση του είναι προσωπική, όπως μέσα από αντιφάσεις διαπιστώνει και ο Λόγκε.

Αλλά αν πράγματι προσωπική είναι η σύλληψη του χωροχρόνου, προκύπτει ένα άλλο θεμελιώδες πρόβλημα που αποδεικνύει πόσο επιφανειακά αντιμετωπίστηκαν χωρίς την αξιοποίηση των απαραίτητων γνωστικών εφοδίων -κυρίως της ελληνικής σκέψης-θεμελιώδη ανθρωπολογικά προβλήματα.

Ποια ενότητα μπορεί να έχει το Ανθρώπινο Γένος όταν στα πλαίσια του ιστορικού πλουραλισμού και της πολυφωνίας, κτλ, συλλαμβάνει τον ιστορικό χρόνο και χώρο όχι ενιαία αλλά προσωπικά και όταν, περαιτέρω, η ετερότητα του αυτή είναι εγγύηση του προσώπου του;

Με άλλα λόγια, ο "προσωπικός κόσμος" κάθε ανθρώπου που πρέπει να είναι διαφορετικός για να εγγυάται την αυθυπαρξία του, ποια δυνατότητα ιστορικής συνύπαρξης έχει με τον "προσωπικό κόσμο" του συνανθρώπου; Σε αυτό το ανεπίγνωστο πρόβλημα που έθεσε το Συνέδριο δυστυχώς δεν έδωσαν απάντηση οι Έλληνες Σύνεδροι, παρά την πνευματική κληρονομιά τους, αλλά φενακίστηκαν σε γλαφυρές φυσιολατρικές περιγραφές εμπειρικών αποδείξεων: «Το αποδεικνύει και η ποικιλία των λουλουδιών που ανθίζουν σε κάθε ανοιξιάτικο λιβάδι».

Επειδή όμως η φιλοσοφική σκέψη δεν τρέφεται με πράσινους βλαστούς, καλό είναι οι λογοτεχνικές απόπειρες συγκάλυψης της άγνοιας να μην γίνονται εφαλτήριο παντογνωσίας. Ως λύση στο πρόβλημα που προδιέγραψα, ο Ηράκλειτος εισηγείται τον φιλοσοφικό όρο του "πολέμου", ο Πλάτωνας οργάνωσε την "Πολιτεία" του και ο Αριστοτέλης -σε δύο έργα του, τα "Πολιτικά" και τα "Ηθικά Νικομάχεια"- προσδιόρισε τον δρόμο της "Αρετής" (της πολιτικής Αρετής). Με αυτή την τελευταία σημασία, κυρίως, την παρέλαβαν οι Έλληνες Πατέρες, που τόσο τους μέμφεται η κ. Ψαράκη. Ας μπει στον κόπο να διαβάσει ενδεικτικά τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο πριν απευθύνει από το πνευματικό ύψος της κριτικά βέλη εναντίον συστημάτων που απασχολούν την Επιστημονική Έρευνα αιώνες τώρα.

Για την κριτική που αφορά τις εισηγήσεις των ξενόγλωσσων ομιλητών, επιστημονικώς επιφυλάσσομαι, καθώς δεν υπήρξα αυτήκοος μάρτυς. Αν υπάρχουν συγχύσεις που μπορεί να θεμελιώνουν άδικες κρίσεις, η ευθύνη βαρύνει την ακριβολογία του ανταποκριτή.

Το μόνο κοινό σημείο που θρησκειολογικά δικαιολογεί τη συστέγαση στο ίδιο Συνέδριο όλων αυτών των μεταξύ τους αποκλινόντων θρησκειών είναι το θεμελιώδες πρόβλημα του "δούλου" Θεού, το οποίο βέβαια για λόγους ευνόητους δεν εθίγη. Σε όλες αυτές τις θρησκευτικές κοινότητες (συμπεριλαμβανομένων και των Δωδεκαθεϊστών), η σύλληψη των θεών υπόκειται στην Ειμαρμένη.

Με άλλα λόγια, οι θεοί αυτοί συλλαμβάνονται εντός μιας Κοσμικής Τάξης, την οποία δεν μπορούν να υπερβούν χωρίς να αυτοαναιρεθούν και αποτελούν έτσι ηθικά πρότυπα υποταγής, δημιουργώντας σε κοινωνικό επίπεδο ανάλογες ανθρώπινες συμπεριφορές. Αναμφισβήτητα και οι Χριστιανοί συχνά συμπεριφέρονται ως "δούλοι". Είναι όμως ριζικά διαφορετικά ο άνθρωπος να επιλέγει στρεβλά να γίνει "δούλος του Θεού" από το να πιστεύει σε ένα "δούλο-Θεό". Γι' αυτόν ακριβώς τον θεμελιώδη επιστημονικό λόγο, το Δωδεκάθεο δεν έχει οργανική (πνευματικη-ηθικη σχέση) με την αρχαία ελληνική φιλοσοφία, τον κορμό του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, η οποία είναι ένα κήρυγμα ελευθερίας του Λόγου διαμέσου των αιώνων, συμπεριλαμβανομένου και του Βυζαντίου.

Πριν, λοιπόν, ο κ. Βλ. Ρασσιάς μπει στον κόπο να διαφωτίσει τους Έλληνες κληρικούς, ας αντιπαρατεθεί με τους Έλληνες επιστήμονες σε θεμελιώδη ερωτήματα που του έχουν πολλάκις τεθεί και αφορούν τον δήθεν ελληνικό χαρακτήρα του Δωδεκάθεου, τη δήθεν ελληνική αναβίωση του, τη δήθεν αποπνευματοποιημένη μορφή του.

Συμβουλεύω επίσης ταπεινά να μην επικαλείται την ελευθερία του Ελληνικού Συντάγματος όταν ένθεν κακείθεν απειλεί με μηνύσεις την επιστημονική κριτική για να την αποστομώσει. Οι πνευματικοί αγώνες κερδίζονται με επιχειρήματα, όταν βέβαια υπάρχουν τα γνωστικά εφόδια. Οι υπόλοιπες μέθοδοι παρέλκουν την προσοχή από την αλήθεια στις εντυπώσεις. Επί της αληθείας, λοιπόν, τον προκαλώ σε ουσιαστικό διάλογο, για ερωτήματα χρονίζοντα...

ΤΜ

(Οι υπογραμμίσεις με κόκκινο έχουν γίνει από εμάς).

Είμαστε περίεργοι αν ο κος Ρασσιάς θα τολμήσει να αντιπαραθέσει τις αστείες απόψεις του Νεοπαγανισμού, απέναντι στον κο Μπακούρο.

Ίδωμεν!

Δημιουργία αρχείου:17-12-2004.

Τελευταία ενημέρωση: 17-12-2004.

ΕΠΑΝΩ