Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας Ισλάμ

 

ΙΣΛΑΜ : Μια Χριστιανική Αίρεση
 
http://southern-orthodoxy.blogspot.com/2005/06/islam-christian-heresy.html

 

Στις μέρες μας η Δύση συχνά θεωρεί το Ισλάμ ως ένα πολιτισμό πολύ αλλιώτικο από (και μάλιστα ενδόμυχα εχθρικό προς) τον Χριστιανισμό.
 
Μόνο όταν ταξιδέψει κανείς στις Ανατολικές πατρίδες της Χριστιανοσύνης μπορεί να διαπιστώσει πόσο στενά συνδέονται τα δύο, καθ’ όσον το πρώτο (το Ισλάμ) βλάστησε απ’ ευθείας από το δεύτερο (τον Χριστιανισμό) και συνεχίζει μέχρι και σήμερα να έχει ενσωματωμένες πολλές πλευρές και πρακτικές του αρχαίου Χριστιανικού κόσμου, οι οποίες έχουν πλέον χαθεί, μέσα στην σύγχρονη Δυτικότροπη Χριστιανική ενσάρκωση. 
 
Όταν οι πρώτοι Ρωμηοί βρέθηκαν αντιμέτωποι με τα στρατεύματα του Προφήτη, υπέθεσαν πως το Ισλάμ ήταν απλώς μια αιρετική μορφή Χριστιανισμού, και από πολλές απόψεις, αυτό δεν απείχε πολύ από την αλήθεια:  Το Ισλάμ αποδέχεται το μεγαλύτερο μέρος της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, και επίσης τιμά τον Ιησού και τους αρχαίους Εβραίους Προφήτες.
 
Είναι σημαντικότατο, πως ο μέγιστος και πλέον διακριτικός θεολόγος της πρώτης Εκκλησίας – ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός – ήταν πεπεισμένος πως το Ισλάμ δεν ήταν στις ρίζες του μια ξεχωριστή θρησκεία, αλλά μια κάποια μορφή Χριστιανισμού.  Ο Άγιος Ιωάννης μεγάλωσε στην Αραβική Αυλή Ummayad της Δαμασκού, και ήταν στενός παιδικός φίλος του μελλοντικού Χαλίφη al-Yazid. Οι δημόσιες οινοποσίες των νεαρών στους δρόμους της Δαμασκού είχαν γίνει το θέμα πολλού σοκαρισμένου κουτσομπολιού στους δρόμους της νέας Ισλαμικής πρωτεύουσας.  Αργότερα, στα γηρατειά του, ο Ιωάννης έλαβε το μοναχικό σχήμα στο μοναστήρι Mar Saba στην έρημο, όπου άρχισε την συγγραφή του μεγάλου του αριστουργήματος - μια αναίρεση των αιρέσεων - με τίτλο «Η Πηγή της Γνώσεως».  Το βιβλίο αυτό είναι μια πάρα πολύ ακριβής και λεπτομερής κριτική του Ισλάμ (η πρώτη που γράφτηκε ποτέ από Χριστιανό) τον οποίο –παραδόξως- ο Ιωάννης θεωρούσε ως μια μορφή Χριστιανικής αιρέσεως, συγγενικής του Αρειανισμού: άλλωστε και ο Αρειανισμός, όπως και το Ισλάμ, αρνείτο την θεότητα του Χριστού.
 
Παρ’ ότι έζησε μέσα στον πυρήνα του πρώιμου Ισλαμικού κόσμου, δεν φαίνεται να είχε περάσει από τον νου του ότι το Ισλάμ μπορεί να ήταν μια ξεχωριστή θρησκεία.    Εάν ένας θεολόγος του αναστήματος του Ιωάννου του Δαμασκηνού είχε την ικανότητα να θεωρεί το Ισλάμ ως μια νέα –αν και αιρετική- μορφή Χριστιανισμού, μας βοηθά να κατανοήσουμε πώς το Ισλάμ κατάφερε να μεταστρέψει τόσο μεγάλο μέρος των πληθυσμών της Μέσης Ανατολής σε τόσο μικρό διάστημα, παρ’ ότι ο Χριστιανισμός παρέμεινε η πλειοψηφική θρησκεία μέχρι την εποχή των Σταυροφόρων.
 
Όσο περισσότερο χρόνο ζήσει κανείς μέσα στις Χριστιανικές κοινότητες της Μέσης Ανατολής, τόσο αντιλαμβάνεται σε ποιό βαθμό η Ανατολική Χριστιανική πρακτική υπήρξε το υπόβαθρο για όσα επρόκειτο να γίνουν τα βασικά γνωρίσματα του Ισλάμ.  Η Μουσουλμανική μορφή προσευχής, με τις γονυκλισίες και τις εδαφιαίες μετάνοιες μοιάζουν να έχουν προέλθει από την παλαιότερη Συρο-Κοπτική παράδοση που συνεχίζει να εφαρμόζεται - σε ναούς χωρίς καθίσματα - κατά μήκος της Ανατολής.  Η αρχιτεκτονική των πιο παλαιών μιναρέδων, οι οποίοι είναι  τετράγωνοι και όχι κυκλικοί, αναμφισβήτητα προέρχεται από τους πύργους των εκκλησιών της Ρωμαίικης Συρίας.  Το Μουσουλμανικό έθιμο των Σούφι διαιωνίζεται, ακριβώς μετά από το σημείο όπου το άφησαν οι Χριστιανοί Πατέρες της Ερήμου, ενώ το Ραμαζάνι - εκ πρώτης όψεως μία από τις πλέον ξένες και απομονωτικές Ισλαμικές πρακτικές – δεν είναι παρά ένας εξισλαμισμός της Χριστιανικής Τεσσαρακοστής,  η οποία στις Ανατολικές Χριστιανικές Εκκλησίες συνεχίζει να προϋποθέτει μια βασανιστική, ολοήμερη νηστεία.


 
-- ΠΗΓΗ: «The Holy Mountain: A Journey Among the Christians of the Middle East», του William Dalrymple

Δημιουργία αρχείου: 2-2-2008.

Τελευταία ενημέρωση: 2-2-2008.

ΕΠΑΝΩ