Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας Ισλάμ

 

Σημαντικότερες χρονολογίες της ιστορίας του Ισλαμικού κόσμου

Πηγή: Έκδοση Larousse "Ο κόσμος του Ισλάμ" του Pascal Buresi, (Εκδόσεις Κασταλιά, Ελληνική έκδοση του 2007 ειδικά για την εφημερίδα Ελευθεροτυπία, σελ. 113-116).

Στη συνέχεια μπορείτε να δείτε ένα ιστορικό χρονολόγιο, χρήσιμο για τον μελετητή της ιστορίας του Ισλάμ.

570-571. Η χρονιά που σύμφωνα με την παράδοση γεννήθηκε ο Προφήτης Μωάμεθ, της πατριάς των Μπανού Χασίμ της φυλής των Κουραϋς.

622. Εγίρα, "μετοίκηση" του Προφήτη στη Γιαθρίμπ (τη μελλοντική Μεδίνα).

632. Θάνατος τού Προφήτη στη Μεδίνα που γίνεται πλέον έδρα του πρώτου χαλιφάτου.

638. Άλωση της Ιερουσαλήμ από τους μουσουλμάνους.

661-750. Χαλιφάτο των Ομεϋαδών της Δαμασκού. Αραβο-μουσουλμανική εξάπλωση από την κεντρική Ασία και την κοιλάδα του Ινδού (Ινδία) ως τα Πυρηναία.

670. Ίδρυση της Καϊρουάν (σημερινή Τυνησία), που αποτέλεσε τη βάση για το σταδιακό εξιασλαμισμό του Μαγκρέμπ.

711. Ο Βέρβερος Ταρίκ Ιμπν Ζιγιάντ, υπό τις διαταγές του Άραβα στρατηγού Μούσα Ιμπν Νουσαϊρ καταλαμβάνει την Ισπανία.

732. Ο Σαρλ Μαρτέλ σταματά την εμπροσθοφυλακή των Αραβο-Βερβέρων μεταξύ Πουατιέ και Τουρ.

762. Ίδρυση της Βαγδάτης από τους Αμπασίδες η οποία γίνεται πρωτεύουσα του χαλιφάτου τους (750-1258).

813 - π. 833. Στα χρόνια του Χαλιφάτου των Αλ-Μομούν, άνθιση των γραμμάτων και των επιστημών, που σημαδεύεται από τη μετάφραση στα αραβικά της ελληνικής, ελληνιστικής, περσικής και ινδικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Ίδρυση μεγάλων βιβλιοθηκών στη Βαγδάτη και τη Μουσουλμανική Αυτοκρατορία.

9ος-10ος αιώνας. Διάδοση του Ισλάμ στη δυτική Αφρική, κυρίως από τους Βερβέρους που ακολουθούσαν τη διαδρομή των καραβανιών για χρυσό και σκλάβους.

1099. Η άλωση της Ιερουσαλήμ από τους σταυροφόρους, η οποία σηματοδοτεί την αρχή της ευρωπαϊκής παρουσίας στην Εγγύς Ανατολή, που κράτησε περίπου δύο αιώνες.

1171. Ο Σαλαντίν αποκτά τον έλεγχο της Αιγύπτου και ιδρύει τη δυναστεία των Αγιουμπιδών, αφού πρώτα έδιωξε τους Φατιμίδες.

1187. Κηρύσσοντας τον τζιχάντ, ο Σαλαντίν ξαναπαίρνει την Ιερουσαλήμ από τους σταυροφόρους.

11ος-15ος αιώνας. Ξεκίνημα του εξισλαμισμού και του εθνικού και γλωσσικού εκτουρκισμού στις οάσεις των Ουιγούρων του Σινκιάνγκ στην Κίνα.

1250-1516. Σουλτανάτο των Μαμελούκων της Αιγύπτου.

13ος αιώνας. Η γένεση του σουλτανάτου του Δελχί εγκαινιάζει την οριστική παρουσία του Ισλάμ στην Ινδία.

13ος αιώνας. Ίδρυση των πρώτων μικρών μουσουλμανικών κρατών στα Βόρεια της Σουμάτρας (σημερινή Ινδονησία).

13ος-14ος αιώνας. Το Τιμπουκτού και η Τζενέ (σημερινό Μάλι) είναι οι δύο μουσουλμανικές μητροπόλεις του δυτικού Σουδάν. πόλεις κλειδιά για το εμπόριο ανάμεσα στην κοιλάδα του Νείλου και τη δυτική Αφρική.

1354-1396. Ξεκίνημα της κατάκτησης και του εξισλαμισμού των Βαλκανίων από τους Οθωμανούς.

1453. Άλωση της Κωνσταντινούπολης που μετονομάστηκε σε Ιστανμπούλ από τους Οθωμανούς.

1492. Οι Καθολικοί Βασιλιάδες της Ισπανίας προσάρτησαν το Βασίλειο της Γρανάδας, τελευταίο κατάλοιπο της ισλαμικής κυριαρχίας στην Ιβηρική χερσόνησο.

1516-1517. Κατάκτηση της Αραβικής Εγγύς Ανατολής από τους Τούρκους Οθωμανούς.

1526. Εγκαθίδρυση της μογγολικής δυναστείας από τον Τιμουρίντ Μπαμπούρ στην Ινδία.

1552. Ο Τσάρος Ιβάν Δ' ο Τρομερός παίρνει την Καζάν από το χέρια των Τατάρων, σφαγιάζοντας ολόκληρο τον πληθυσμό της, και μετά την Αστραχάν, μία στρατηγική πόλη στις εκβολές του Βόλγα στην Κασπία θάλασσα.

16ος αιώνας. Απόγειο της δύναμης και του πολιτισμού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στα 45 χρόνια της βασιλείας του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς. Η Αυτοκρατορία, που γνώρισε τότε τη μεγαλύτερή της έκταση, απλώνεται από τα Βαλκάνια μέχρι τα σύνορα του Μαρόκου καθώς και στην Εγγύς Ανατολή -συμπεριλαμβανομένων των παράκτιων περιοχών της Αραβίας και της Υεμένης-, το Αζερμπαϊτζάν κι ένα μέρος του Καυκάσου.

1526-1858. Η μογγολική δυναστεία στην Ινδία. Μεγαλειώδης περίοδος κατά τη Βασιλεία των έξι πρώτων αυτοκρατόρων της. των "Μεγάλων Μογγόλων", που ενοποιούν σχεδόν ολόκληρη χερσόνησο για πρώτη φορά μετά το μεγάλο Βουδιστή αυτοκράτορα Ασόκα.

1588-1626. Απόγειο της Περσίας στα χρόνια του σάχη των Σαφαβιδών, Αμπάς του Μεγάλου, ο οποίος ισχυροποίησε το ρεύμα του σιισμού σε σχέση με τους Οθωμανούς που υποστήριζαν τον σουνισμό.

17ος αιώνας. Το ηθικά αυστηρό σουλτανάτο του Άτσε (Σουμάτρα), γνωρίζει μία περίοδο άνθισης, παρ' όλο που οι Ολλανδοί καταλαμβάνουν την Ιάβα. Oι Ουιγούροι του Σινκιάνγκ της Κίνας προσχωρούν σε μεγάλο βαθμό στον ισλαμισμό κάτω από την καθοδήγηση των ανθρώπων της θρισκείας (χότζας). Ο Μέγας Πέτρος της Ρωσίας πολιορκεί τον Καύκασο.

1677, 1710-1711, 1806-1812, 1828-1829. Ρώσο - Οθωμανικοί πόλεμοι.

1699. Συνθήκη του Κάρλοβιτς. Η πρώτη μεγάλη υποχώρηση των Οθωμανών που υποχρεώνονται να παραχωρήσουν την Ουγγαρία στην Aυστρία, την Ουκρανία στην Πολωνία, τον Ελληνικό Μοριά στη Βενετία.

18ος αιώνας. Εισχώρηση των Ρώσων στην κεντρική Ασία όπου καθυποτάσσουν μεγάλη μερίδα των Κοζάκων νομάδων. Αρχή της ευρω-ασιατικής αυτοκρατορίας των Ρώσων.

19ος αιώνος. Στην Αφρική, εμπόριο σκλάβων μεταξύ της ακτής Σουαχίλι και της Αιγύπτου, μέσω του Σουδάν, προς όλο το μουσουλμανικό κόσμο.

1856. Στην Ινδία, οι Βρετανοί κατακτητές βάζουν τέλος στην αποδυναμωμένη μογγολική δυναστεία μετά τη "μεγάλη εξέγερση" (1857).

1865-1873. Στην κεντρική Ασία, η Τασκένδη γίνεται πρωτεύουσα του Τουρκεστάν της Ρωσίας και οι Ρώσοι προσαρτούν, μεταξύ 1868 και 1873, τα πριγκιπάτα της Σαμαρκάνδης, της Μπουχάρας, του Κοκάντ και της Χίβας.

1838-1842 και 1878-1879. Αγγλο-Αφγανικαί πόλεμοι, από τους οποίους τον πρώτο τον κέρδισαν οι Αφγανοί.

1881-1882. Η επανάσταση του Αιγυπτίου εθνικιστή αξιωματικού Ουραμπί (Αραμπή) Πασά χρησιμεύει στην Αγγλία ως πρόφαση για να καταλάβει την Αίγυπτο.

19ος-αρχές 20ού αιώνα. Διαμελισμός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το 1830, ανεξαρτησία της Ελλάδας και κατάκτηση της Αλγερίας από τη Γαλλία. Η Γαλλία κυριεύει την Τυνησία το 1881, οι Βρετανοί καταλαμβάνουν την Αίγυπτο το 1882. Οι Βαλκανικοί λαοί, με τη στρατιωτική υποστήριξη της Αυστρίας και του ρωσικού πανσλαβισμού, απελευθερώνονται και το 1912-1913 η ευρωπαϊκή Τουρκία περιορίζεται στην ανατολική Θράκη.

1904. Η συνδιάσκεψη της Αλγεθίρας καθιστά το Μαρόκο, που μέχρι τότε ήταν ανεξάρτητο, γαλλικό προτεκτοράτο.

1907-1908. Εμφάνιση του κινήματος των Νεότουρκων. Η προτίμησή τους για τις κεντρικές αυτοκρατορίες θα τους οδηγήσει σε αφανισμό.

1911-1912. Προσάρτηση της Τριπολίτιδας (Λιβύης) από τους Ιταλούς.

1916. (Μυστική) Συμφωνία Σάικς-Πικό για μοίρασμα των αραβικών περιοχών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μεταξύ Γαλλίας και Αγγλίας.

1917. Δήλωση Μπάλφουρ που υπόσχεται τη δημιουργία ενός "εβραϊκού κέντρου" στην Παλαιστίνη.

19ος-ξεκίνημα 20ού αιώνα. Ναχντά, πνευματικό και εκσυγχρονιστικό κίνημα της μουσουλμανικής μεταρρύθμισης (οθωμανική Τουρκία, Αίγυπτος, αραβική Εγγύς Ανατολή, Κριμαία, Κεντρική Ασία, Ινδονησία, Μαγκρέμπ).

1921-1925. Πραξικόπημα στην Τεχεράνη υποκινούμενο από τους Βρετανούς. Ο Ρεζά Χαν, ένας αξιωματικός της Ταξιαρχίας των Κοζάκων της Περσίας, γίνεται υπουργός πολέμου, στη συνέχεια εκδιώκει τη δυναστεία των Κατζάρ (1925) και ιδρύει τη δική του δυναστεία, τους Παχλαβί.

1922, 1924, 1926 και 1928. Ο Μουσταφά Κεμάλ, ηγέτης της σύγχρονης δημοκρατικής Τουρκίας, καταργεί το σουλτανάτο, μετά το χαλιφάτο και, το 1926, καθιερώνει κοσμικό Αστικό Κώδικα. Το 1928, ανακηρύσσει την Τουρκία "Κοσμικό κράτος", το πρώτο και το μοναδικό τότε στο μουσουλμανικό κόσμο. Τέλος, παρέχει δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες το 1934, 11 χρόνια πριν τη Γαλλία, 37 χρόνια πριν την Ελβετία...

1920-1930. Στην κεντρική Ασία, οι κομμουνιστές κλείνουν ή καταστρέφουν όλα τα τζαμιά και τα μουσουλμανικά ιδρύματα.

1928. Ίδρυση στην Αίγυπτο του πρώτου πολιτικο-θρησκευτικού κινήματος του αραβικού κόσμου, των Αδελφών Μουσουλμάνων, από το Χασάν αλ-Μπανά (1906-1949), που δολοφονήθηκε στα χρόνια της βασιλείας του Φαρούκ.

1932. Ίδρυση του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας που στηρίζεται στο φονταμενταλισμό του ουαχαμπισμού.

1935. Ο Ρεζά Χαν αλλάζει το όνομα της χώρας από Περσία σε αυτοκρατορία του Ιράν, ώστε να λαμβάνονται υπόψη όλοι οι λαοί της αυτοκρατορίας.

1947. Αιματηρός διαχωρισμός του Πακιστάν από την Ινδία.

1946. Ίδρυση του Ισραήλ και πρώτος ισραηλινο-αραβικός πόλεμος.

1952. Πραξικόπημα των "Ελεύθερων Αξιωματικών" του Νάσερ και κατάργηση της αιγυπτιακής μοναρχίας.

1956, 1962. Ανεξαρτησία του Μαρόκου, της Τυνησίας και μετά της Αλγερίας.

1967. Τρίτος ισραηλινο-αραβικός πόλεμος. Απόφαση 242 του ΟΗΕ που ζητά την αποχώρηση των στρατευμάτων του Τελ-Αβίβ από τα κατεχόμενα εδάφη.

1973. Ο Βασιλιάς Ζαχέρ Σάχης του Αφγανιστάν εκθρονίζεται από κάποιον από τους δικούς του, γεγονός που προμηνύει την εγκαθίδρυση ενός φίλο κομμουνιστικού καθεστώτος.

1973.   Τέταρτος ισραηλινο-αραβικός πόλεμος, ο λεγόμενος πόλεμος του Κιπούρ και πρώτη πετρελαϊκή κρίση.

1974.   Η Τουρκία καταλαμβάνει τη βόρειο Κύπρο μετά από το στρατιωτικό πραξικόπημα στην Ελλάδα. Διαίρεση του νησιού.

1975-1990. Εμφύλιος πόλεμος στο Λίβανο.

1979. Ισλαμική επανάσταση στο Ιράν υπό την καθοδήγηση των σιιτών κληρικών.

1979-1989. Τα σοβιετικά στρατεύματα καταλαμβάνουν το Αφγανιστάν: δεκαετής πόλεμος. Ισχυροί ανταρτοπόλεμοι που χρηματοδοτούνται από τις ΗΠΑ, το Πακιστάν, τη Σαουδική Αραβία, τα κράτη του Κόλπου. Οι Ρώσοι αναγκάζονται τελικά να αποχωρήσουν, στην πρώτη τους ήττα απέναντι στους μουσουλμάνους από την εποχή του Ιβάν του Τρομερού, πάνω από τέσσερις αιώνες πριν.

1980-1988. Πόλεμος Ιράν-Ιράκ (1,2 εκατ. νεκροί).

1990-1991. Πόλεμος του Κόλπου που ξεκίνησε μία διεθνής συμμαχία υπό την αιγίδα των ΗΠΑ, μετά την εισβολή στο Κουβέιτ των στρατευμάτων του Ιρακινού πρόεδρου Σαντάμ Χουσεΐν. Το 2001, το Ιράκ παραμένει αποκλεισμένο από όλα τα έθνη και ο λαός του μόλις που καταφέρνει να επιβιώσει.

1998. Οι Ταλιμπάν ("φοιτητέςθεολογίας'') ελέγχουν τα δύο τρίτα του Αφγανιστάν.

1999. Πόλεμος του Κοσσόβου στα Βαλκάνια.

1988-2000. 12 χρόνια πολεμικών αντιπαραθέσεων στον Καύκασο, κατευθυνόμενων, είτε άμεσα είτε έμμεσα, από τη Μόσχα.

11 Σεπτεμβρίου 2001. Ισλαμιστικές επιθέσεις στη Νέα Υόρκη και την Ουάσιγκτον. Παρέμβαση των Αμερικανών στο Αφγανιστάν, οι οποίοι, δύο μήνες αργότερα εξαφανίζουν το καθεστώς των Ταλιμπάν.

Μάρτιος 2003. Εισβολή στο Ιράκ των αγγλο-αμερικανικών στρατευμάτων και ανατροπή του κοσμικού καθεστώτος του Σαντάμ Χουσεΐν.

Ιανουάριος 2006. Νίκη της Χαμάς στις Βουλευτικές εκλογές της Παλαιστίνης.

Δημιουργία αρχείου: 9-10-2007.

Τελευταία ενημέρωση: 13-10-2007.

ΕΠΑΝΩ