Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας Σωτηριολογικά θέματα

Η οδός της Σωτηρίας // Η μάνδρα των προβάτων

Τα δύο σπιτικά

Θεός όλων των ανθρώπων, Δημιουργός κάθε ύπαρξης και αιτία κάθε όντος. Όμως Πατέρας ενός μονάχα σπιτικού, με τέκνα που υιοθέτησε με τον πλούτο της αγάπης Του, για να μοιρασθεί μαζί τους τη θεία του ζωή.

Ο Θεός χρησιμοποίησε το λαό Ισραήλ για την ενανθρώπισή Του. Και έπρεπε να γίνει άνθρωπος, για να ενωθεί με την κτίση, και να την εξαγιάσει, σώζοντας ταυτόχρονα και θεώνοντας τον άνθρωπο.

Τον καιρό που ο Χριστός ήταν στη γη ως άνθρωπος, ο «οίκος του Πατέρα Του», ήταν ο Ιουδαϊκός Ναός της Ιερουσαλήμ. Στην Αγία Γραφή, συχνά η λέξη: «οίκος», έχει και την έννοια της «οικογένειας». Αυτό που και σήμερα λέμε: «σπιτικό». Όπως φαίνεται για παράδειγμα και στο εδάφιο: «ασφαλώς ουν γινωσκέτω πας οίκος Ισραήλ ότι και Κύριον και Χριστόν αυτόν ο Θεός εποίησε, τούτον τον Ιησούν ον υμείς εσταυρώσατε» (Πράξεις 2/β΄ 36).

Στο χωρίο αυτό, παρουσιάζεται ο Ισραήλ ως μια οικογένεια, με Πατέρα τον Θεό. Και οι Ιουδαίοι είχαν τη συνείδηση ότι ήταν «τέκνα Θεού», σύμφωνα με τα δικά τους λόγια: «Εμείς έναν πατέρα έχουμε, τον Θεό» (Ιωάννης 8/η: 41). Ο οίκος του Θεού, ήταν και δικός τους οίκος. Όμως οι Ισραηλίτες απέτυχαν να Τον αναγνωρίσουν στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Γιατί περίμεναν έναν βασιλιά επίγειο, έναν "απελευθερωτή" από τη Ρωμαϊκή κυριαρχία, και όχι έναν Θεό. Έτσι τον σταύρωσαν. Και τότε ο Θεός εγκατέλειψε τον οίκο τους, και έμεινε έρημος, όταν ο Θεός απέσυρε την προστασία του, και ο Ναός τους, ο "οίκος του Πατρός" του Χριστού (Ιωάννης 2/β: 16), που ήταν το αντίστοιχο ενός σπιτιού για μια οικογένεια, ερημώθηκε.

Στην Αγία Γραφή είναι καταγραμμένο το παράπονο το Χριστού για τους Ισραηλινούς ομοεθνείς του: "«Ιερουσαλήμ Ιερουσαλήμ, η αποκτέννουσα τους προφήτας και λιθοβολούσα τους απεσταλμένους προς αυτήν! ποσάκις ηθέλησα επισυναγαγείν τα τέκνα σου ον τρόπον επισυνάγει όρνις τα νοσσία εαυτής υπό τας πτέρυγας, και ουκ ηθελήσατε. Ιδού αφίεται υμίν ο οίκος υμών έρημος" (Ματθαίος 23/κγ: 37, 38). Ο Χριστός λοιπόν, είπε σαφώς ότι ο Οίκος του Πατρός του, ο Οίκος της Ιερουσαλήμ, αφηνόταν έρημος, εξαιτίας της ανομίας του Ισραήλ.

Δεν είναι απαραίτητο κάποιος να κατοικεί πάντοτε στο ίδιο σπίτι. Ενδέχεται να αλλάζει κατοικία. Έτσι και ο Θεός, άλλαξε «οίκο». Και η βασιλεία που έλπιζαν οι Ισραηλίτες, δόθηκε σε άλλο έθνος, όπως τους το είχε πει ο Χριστός: "δια τούτο λέγω υμίν ότι αρθήσεται αφ’ υμών η βασιλεία του Θεού και δοθήσεται έθνει ποιούντι τους καρπούς αυτής" (Ματθαίος 21/κα: 43).

Όταν ο Πατέρας τους, εγκατέλειψε το σπιτικό τους, τους άφησε «έρημους» και «ορφανούς». Και αντιθέτως, υιοθέτησε τους Χριστιανούς, από κάθε έθνος: «έδωκεν αυτοίς εξουσίαν τέκνα Θεού γενέσθαι, τοις πιστεύουσιν εις το όνομα αυτού» (Ιωάννης 1/α: 12). Και στο καινούργιο αυτό Χριστιανικό σπιτικό δεν υπάρχει ορφάνια, γιατί ο Χριστός όπως το είπε, είναι πάντα ζωντανός και μαζί μας: «Δεν θα σας αφήσω ορφανούς. Έρχομαι προς εσάς. Λίγο ακόμα, και ο κόσμος δεν θα με βλέπει πλέον. Εσείς όμως θα με βλέπετε. Γιατί εγώ ζω, και εσείς θα ζείτε» (Ιωάννης 14/ιδ: 18,19).

Όταν ένας «οίκος» είναι του Πατέρα, δεν είναι και των τέκνων; Ή όταν είναι των τέκνων, δεν είναι και του Πατέρα; ΕΚΤΟΣ ΚΑΙ ΑΝ Ο ΠΑΤΕΡΑΣ ΑΠΟΧΩΡΗΣΕΙ, και τότε είναι «οίκος ΤΟΥΣ», και όχι δικός του οίκος. Γι' αυτό ο ίδιος ο Χριστός ξεκαθαρίζει ότι όλα όσα έχει ο Πατέρας, είναι και δικά Του: «πάντα όσα έχει ο πατήρ εμά εστι» (Ιωάννης 16/ις΄ 15). Και επειδή ο Χριστός με τον Πατέρα είναι αχώριστοι, από τη στιγμή που ο Πατέρας αποχώρησε από το σπίτι, αποχώρησε και ο Υιός. Γι' αυτό λέει: «αφήνεται ο οίκος ΣΑΣ έρημος». Γιατί ο ίδιος ο Χριστός, δεν ανήκε πλέον σε αυτόν τον οίκο. Αλλά άλλος ένας λόγος υπάρχει, που λέει: "ο οίκος ΣΑΣ" στους Ιουδαίους. Ότι με διαφορετικό τρόπο ήταν "οίκος τους", και με διαφορετικό τρόπο "οίκος του Χριστού". Γιατί με διαφορετικό τρόπο ήταν αυτοί "υιοί Θεού", και με διαφορετικό τρόπο ο ίδιος ο Χριστός ήταν Υιός Θεού. Αυτοί ήταν "κατά χάριν", ενώ ο Χριστός ήταν Υιός Θεού ΚΑΤΑ ΦΥΣΙΝ. Γι' αυτό και η σχέση που είχαν αμφότεροι με τον Ναό του Θεού στον αρχαίο Ισραήλ, ήταν διαφορετική. Και αυτός είναι ο βασικός λόγος, που ο Χριστός ποτέ δεν έβαζε τον εαυτό του μαζί με τους άλλους, σε θέματα λατρείας. Ποτέ δεν είπε ο Χριστός "Θεός μας". Έλεγε: "Θεός ΜΟΥ, και Θεός ΣΑΣ", ή "Πατέρας ΜΟΥ και Πατέρας ΣΑΣ" (Ιωάννης 20/κ: 17).

Και ξεκαθαρίζει επίσης, ότι στο νέο του σπίτι ο Χριστός, θα είναι ΜΑΖΙ με τον Πατέρα. Μόνο που το νέο τους σπίτι, δεν θα είναι πλέον στον Ιουδαϊκό Ναό, αλλά ΜΕΣΑ στον κάθε Χριστιανό: «απεκρίθη Ιησούς και είπεν αυτω· εάν τις αγαπά με, τον λόγον μου τηρήσει, και ο πατήρ μου αγαπήσει αυτόν, και προς αυτόν ελευσόμεθα και μονήν παρ' αυτω ποιήσομεν» (Ιωάννης 14/ιδ: 23).

Με την ευκαιρία, να πούμε ότι ο Ναός του Σολομώντα ήταν για διαφορετικό λόγο "Οίκος Θεού", και με διαφορετικό τρόπο είναι σήμερα ο Χριστιανικός Ναός "Οίκος Θεού". Ο Χριστιανικός ναός, ονομάζεται έτσι επειδή εκεί συνάγεται η Εκκλησία του Χριστού, ως φορέας του Αγίου Πνεύματος. Όμως ο Ναός την Ιερουσαλήμ, σε μια εποχή προχριστιανική, που δεν ήταν ακόμα οι άνθρωποι «Ναός Θεού», με άλλο τρόπο ήταν Οίκος Θεού. Μέσα σε αυτόν, υπήρχε το θαυματουργικό φως Σεκινάχ, κάτι σαν το Άγιο Φως, που άναβε διαρκώς στα Άγια των Αγίων. Και αυτή ήταν η παρουσία του Αγίου Πνεύματος στο Ναό ("έπλησε δόξα Κυρίου τον οίκον." -Γ΄ Βασιλειών 8/η: 11).

Στη Χριστιανική εποχή, Ναός Θεού είναι τα ίδια τα σώματα των Χριστιανών, και κατ' επέκτασιν, εκεί όπου συνάγεται η Εκκλησία. Από τη στιγμή που κατά την πίστη του Χριστού «τα σώματα των Χριστιανών είναι Ναός του Αγίου Πνεύματος» (Α΄ Κορ. 3/γ: 16), από τη στιγμή που οι πιστοί μαζεύονται στο Ναό, ο Ναός αυτός γίνεται και αυτός δοχείο Πνεύματος Αγίου, περιέχοντας τους πιστούς που έχουν Άγιο Πνεύμα. Γι αυτό τον ονομάζουμε «οίκο Θεού».

Όταν λοιπόν μιλάμε για την "παρουσία" του Θεού στον "οίκο Του", δεν εννούμε την ουσία του Θεού, μια και ο Θεός είναι Πανταχού Παρών, και από πουθενά δεν απουσιάζει. Εννοούμε τη Χάρη του Θεού, τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος.

Βέβαια, το ότι ο Ισραήλ εγκαταλείφθηκε ως λαός, δεν σημαίνει ότι ο Θεός εγκατέλειψε εκείνα τα τέκνα του. Ο Θεός συγχωρεί αυτούς που ΜΕΤΑΝΟΟΥΝ. Όμως στην παρούσα φάση, ο Ισραήλ παραμένει αμετανόητος, οπότε θεληματικά, και αυτεξούσια, παραμένει έξω από τη σωτηρία και την οικογένεια του Χριστού. Μάλιστα, για ένα μικρό υπόλοιπο αυτού του λαού, που έγιναν Χριστιανοί, ουδέποτε υπήρξε «εγκατάλειψη» από τον Θεό. Αυτοί συνέχισαν να είναι παιδιά του Θεού, στη νέα του οικογένεια. Λέει ο Παύλος:

«Λέω λοιπόν: Μήπως έδιωξε ο Θεός τον λαό του; Μη γένοιτο! Επειδή κι εγώ Ισραηλίτης είμαι… Δεν έδιωξε ο Θεός τον λαό του, τον οποίο προγνώρισε… έτσι και στον τωρινό καιρό, ένα υπόλοιπο κατ εκλογήν χάριτος έμεινε» (Ρωμαίους 11/ια: 1-5).

Μάλιστα, προχωράει στα εδάφια 25 – 27 για να πει ότι όταν η πώρωση του Ισραήλ θα τελειώσει, ο Θεός θα ΣΥΓΧΩΡΗΣΕΙ ΤΙΣ ΑΜΑΡΤΙΕΣ ΤΟΥΣ, και θα τους δεχθεί και πάλι στη νέα αυτή οικογένεια. Να λοιπόν η συγχωρητικότητα του Θεού που αμφισβητείς! Γιατί συγχώρηση χωρίς μετάνοια δεν έχει νόημα «και ούτω πας Ισραήλ σωθήσεται, καθώς γέγραπται· ήξει εκ Σιών ο ρυόμενος και αποστρέψει ασεβείας από Ιακώβ· και αύτη αυτοίς η παρ’ εμού διαθήκη, όταν αφέλωμαι τας αμαρτίας αυτών.»

Ως "τιμωρία", και ως "εκδίκηση" των αρχαίων τέκνων του Θεού, των Ισραηλιτών, λογίζεται η εγκατάλειψη της Χάριτος. Και είναι φυσικό να εγκαταλείπει η Χάρις, κάποιον που ΔΕΝ ΤΗΝ ΘΕΛΕΙ. Διαφορετικά ο Θεός θα παρέβαινε την ελευθερία αυτού που δεν τον θέλει. Και όταν η Χάρις του Θεού εγκαταλείπει τον άνθρωπο, αυτός μένει στο έλεος άλλων πνευμάτων. Γι' αυτό ισοδυναμεί η εγκατάλειψη αυτή με τιμωρία και με εκδίκηση. Αλλά είναι μια τιμωρία και μια εκδίκηση που ο ίδιος ο άνθρωπος επιφέρει στον εαυτό του, αυτεξούσια, διώχνοντας ο ίδιος τον Θεό. Δεν τιμωρεί ο Θεός με τρόπο εκδικητικό. Απλώς αποσύρει τη Χάρη Του και την προστασία Του από όποιον δεν την επιθυμεί.

Ο Θεός σέβεται τόσο, ακόμα και τον άνθρωπο που δεν Τον θέλει, που ακόμα και την αλήθεια δεν του τη δίνει φανερά, αλλά του τη δίνει συχνά συγκεκαλυμμένα, ώστε να του αφήσει το περιθώριο να μην την εννοήσει. Λέει ο Ιησούς Χριστός:

«Γι’ αυτό με παραβολές τους μιλάω, έτσι ώστε βλέποντας να μη βλέπουν, και ακούοντας να μην ακούνε, ούτε να εννοούν. Μήπως και επιστρέψουν. Και τότε θα εκπληρωθεί σε αυτούς η προφητεία του Ησαϊα που λέει: ΄΄με την ακοή θα ακούσετε και δεν θα καταλάβετε. Και βλέποντας θα δείτε και δεν θα αντιλαμβάνεστε τι βλέπετε. Επειδή παχύνθηκε η καρδιά αυτού του λαού, και με τα αυτιά βαρέως άκουσαν, και τα μάτια τους έκλεισαν, μήπως δουν με τα μάτια, και ακούσουν με τα αυτιά, και καταλάβει η καρδιά τους και επιστρέψουν, και τους θεραπεύσω΄΄. Μακάρια όμως τα μάτια όσων από εσάς βλέπουν, και τα αυτιά που ακούνε» (Ματθαίος 13/ιγ΄ 13-15).

Όμως όσοι τον θέλουν, μπορούν να γίνουν "τέκνα Θεού". «Έδωκεν αυτοίς εξουσίαν τέκνα Θεού γενέσθαι, τοις πιστεύουσιν εις το όνομα αυτού» (Ιωάννης 1/α: 12). Αυτοί είναι οι βαπτισμένοι Χριστιανοί, που με το βάπτισμά τους, "ντύνονται" τον Χριστό, τον κατά φύσιν Υιό του Θεού, γινόμενοι και αυτοί κατά Χάριν "υιοί" Θεού. «Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν ενεδύσασθε» (Γαλάτας 3/γ΄ 27).

Φυσικά όταν μιλάμε για "υιούς του Θεού", δεν έχει αυτό σχέση με τη δημιουργία των ανθρώπων. Όλα τα όντα είναι δημιουργήματα τού Θεού. Εδώ όμως μιλάμε όχι για την "κτίση" τους, αλλά για την "υιότητα". Μιλάμε για ΥΙΟΘΕΣΙΑ, που είναι μια πνευματική κατάσταση, λήψη του ανθρώπου στο Σώμα του Χριστού, την Εκκλησία, στο οποίο μπαίνουν οι βαπτισμένοι, και μέσα στο οποίο συνεχίζουν να κατευθύνονται από το Άγιο Πνεύμα το οποίο λαμβάνουν με την αναγέννηση στο βάπτισμα.

«Όσοι κατευθύνονται από το Πνεύμα του Θεού, αυτοί είναι γιοι Θεού… λάβατε πνεύμα ΥΙΟΘΕΣΙΑΣ» (Ρωμαίους 8/η: 14,15).

Αυτός είναι ο Οίκος του Θεού σήμερα: Η Εκκλησία. Και ο σκοπός της είναι να κάνει κάθε άνθρωπο "οίκο Θεού", με το να τον συμπεριλάβει στο Σώμα του Χριστού. Να τον βοηθήσει να θεωθεί, και να μετάσχει στην ίδια τη ζωή του Θεού. Και αυτή είναι η πρόσκληση της Εκκλησίας σε κάθε άνθρωπο, ακόμα και σε όσους έχασαν αυτή την υιότητα, αρνούμενοι ως Ιουδαίοι τον ίδιο τον Χριστό:

"Και το Πνεύμα και η νύμφη λέγουσιν· έρχου. και ο ακούων ειπάτω· έρχου. και ο διψών ερχέσθω, και ο θέλων λαβέτω ύδωρ ζωής δωρεάν." (Αποκάλυψις 22/κβ: 17).

Κείμενο: Ν.Μ.

Δημιουργία αρχείου: 29-12-2004.

Τελευταία ενημέρωση: 29-12-2004.

ΕΠΑΝΩ