پنجشنبه مقدس و بزرگ
پنجشنبه مقدس و بزرگ
|
مقدمه
در پنج شنبه هفته مقدس چهار رویداد را به یاد می آورند: شستن پای شاگردان ،
م تاسيس آيين ايوكريست(عشاء ربانى) مقدس در شام آخر ، عذاب در باغ جتسيمانى
و خیانت به مسیح توسط یهودا.
بزرگداشت های پنجشنبه ی بزرگ
بنياد ايوكريست
در شام عرفانی در اتاق بالا عیسی مفهوم کاملاً جدیدی به غذا و نوشیدنی ى
طعام مقدس داد. او خود را با نان و شراب شناساند: "بگیريد و بخوريد ؛ این
بدن من است. همه از اين بنوشيد. این خون من، عهد جدید است" (متی 26:
26-28).
ما یاد گرفته ایم که غذا را با زندگی یکسان بدانیم زیرا این ماده غذایی
وجود زمینی ما را حفظ می کند. در ايوكريست مقدس ، غذای کاملاً منحصر به فرد
انسان - نان و شراب – هدیه زندگى ما مى شود. نان و شراب تخصيص داده
شده و تقديس شده ، بدن و خون مسیح می شود. این تغییر جسمی نیست بلکه عرفانی
و رازگونه است. در حالی که خصوصیات نان و شراب باقی مانده است ، ما شریک
بدن و خون واقعی مسیح می شویم. در وعده غذایی ايوكريستيك خداوند چنان با
زندگی ارتباط برقرار می کند که بشریت را با وجود خود تغذیه می کند ، در
حالی که هنوز متمايز مى ماند. به قول قديس ماکسیموس معترف ، مسیح ، "زندگی
الهی را به ما منتقل می کند و خودش را قابل خوردن می سازد." نویسنده زندگی
محدودیت های خلقت ما را خرد می کند. مسیح طوری عمل می کند که "ما می توانیم
شريك طبيعت الهی شویم" (دوم پطرس 1: 4).
ايوكريست مقدس در مرکز حيات کلیسا قرار دارد. این عمیق ترین دعا و اصلی
ترین فعالیت او است. این همزمان هم منبع و هم قله حيات اوست. در ايوكريست
مقدس کلیسا ماهیت واقعی خود را نشان می دهد و به طور مداوم از یک جامعه
انسانی به بدن مسیح ، معبد روح القدس و قوم خدا تغییر می یابد. ايوكريست
آيين مقدس مقدم و افضل است. این سایر موارد را کامل مى كند و کل پروسه نجات
را جمع بندی می کند. زندگی جدید ما در مسیح بطور مداوم توسط ايوكريست احيا
و فزونى می یابد. ايوكريست زندگی را بهره مند می سازد و زندگی که می بخشد
زندگی خداست.
در ايوكريست مقدس کلیسا واقعه رستگاری بخش صلیب را بخاطر می سپارد و به طور
مقدسى تصويب می کند و در فیض نجات دهنده آن سهيم می شود. این نشان نمی دهد
که ايوكريست مبادرت به بازپس گیری یک واقعه گذشته مبادرت مى كند. ايوكريست
آنچه تکرار ناپذير است را تکرار نمی کند. مسیح دوباره و به طور مکرر کشته
نمی شود. در عوض طعام ايوكريستى به طور خاص و واقعى به بدن و خون بره خدا
تغییر می یابد ، "که خود را برای حيات دنیا تسلیم کرد." مسیح ، خدا-انسان ،
دائماً خود را از طریق هدایای تقديس شده به مومنان عرضه می کند ، یعنی بدن
کاملاً برخاسته و خدایی شده خود ، که به خاطر ما یک بار مرد و اکنون زنده
است (عبرانیان 10: 2 ؛ مکاشفه 1:
18).
از این رو ، مؤمنين هفته به هفته به کلیسا می آیند نه تنها برای پرستش خدا
و شنیدن کلام او. آنها قبل از هر چیز می آیند تا راز نجات را بیش از حد
تجربه کنند و از نزدیک با مصائب و قیام خداوند عیسی مسیح متحد شوند.
در ايوكريست مقدس مسیح قيام كرده را دریافت می کنیم و در آن شریک می شویم.
ما در بدن قربانی شده ، برخاسته و خدای شده او، "برای آمرزش گناهان و زندگى
جاودانه" شريك مى شويم (مراسم ليتورگى الهی). در ايوكريست مقدس مسیح به
عنوان هدیه ای دائمی و همیشگی-روح القدس به درون ما می ریزد: "همان روح كه
با روح ما شهادت می دهد كه ما فرزندان خدا هستیم - و اگر فرزندان
هستیم - پس با مسیح هم ارث می شویم (رومیان 8: 16-17).
شستن پاها
وقایع آغاز شده توسط عیسی در شام عرفانی، عميقا قابل توجه بود. او با تعلیم
و دستورالعملهای نهایی خود به شاگردان و دعا برای آنها ، دوباره پسربودن و
اقتدار الهی خود را آشکار کرد. او با تأسیس ايوكريست مقدس ، دوستانه ترين
اهداف خدا را برای نجات ما ، و ارائه خود به عنوان ارتباط و حيات ، كامل می
كند. او با شستن پای شاگردان خود ، معنای خدمت خود را خلاصه کرد ، محبت
کامل خود را آشکار نمود و فروتنی عمیق خود را آشکار کرد. عمل شستن پاها
(یوحنا 13: 2-17) ارتباط نزدیکی با قربانى صلیب دارد. هر دو جنبه هایی از
خالى شدن مسیح از امتيازات الهى خود را آشکار می کنند. در حالی که صلیب ،
تجلی نهایی اطاعت کامل مسیح از پدر خود است (فیلیپیان 2: 5-8) ، شستن پاها
نشان دهنده محبت شدید او و اعطای خود به هر شخص با توجه به توانایی آن شخص
در دریافت او است (يوحنا 13: 6-9).
دعا در باغ
انجیل های سینوپتیک (بخش هايى از اناجيل كه يكسان هستند) یک قسمت قابل توجه
دیگر از مجموعه وقایع منتهی به مصائب ، یعنی درد و رنج و عذاب عیسی در باغ
جتسيمانى را برای ما حفظ کرده اند (متی 26: 36-46 ؛ مرقس 14: 32-42 ؛ لوقا
22 : 39-46).
اگرچه عیسی پسر خدا بود ، اما به عنوان یک انسان مقدر شد که شرایط انسانی
را کاملا بپذیرد ، رنج را تجربه کند و اطاعت را یاد بگیرد. پسر خدا خود را
اختیارات الهی اش محروم كرد ، نقش یک غلام را بر عهده گرفت. او با وجود
انسانی واقعى زندگى كرد. اگرچه او خود بی گناه بود ، اما او با تمام نژاد
بشر متحد شد ، با شرایط انسانی شناخته شد و آزمایشات مشابهی را تجربه کرد
(فیلیپیان 2: 6-11 ؛ عبرانیان 2: 9-18).
وقایع حیرت انگیز در باغ جتسيمانى به طرز چشمگیری و دلهره آور طبيعت انسانی
مسیح را آشکار کرد. قربانى او برای تحمل نجات قریب الوقوع جهان بود. مرگ با
تمام نیروی وحشیانه و خشمگين خود مستقیماً به او خیره شد. بار وحشتناک آن و
ترس آن - نتایج فاجعه بار گناه اجدادی - اندوه و درد شدیدی برای او ایجاد
کرد (عبرانیان 5: 7). به طور غریزی ، به عنوان انسان ، او سعی در خلاصى از
آن را داشت. او خود را در یک لحظه تصمیم گیری یافت. در رنج و عذاب خود به
پدرش دعا كرد ، "ابا ، پدر ، همه چيز براي تو امكان پذير است ؛ اين جام را
از من دور كن ، اما نه به اراده من ، بلكه آنچه اراده توست بشود" (مرقس 14:
36).
دعای او عمق عذاب و اندوه او را آشکار کرد. همچنین اين "قدرت روحانى(و)
اشتیاق و تصمیم گیری غير قابل مقايسه او ... برای تحقق اراده پدر" را آشكار
نمود. عیسی عشق و اعتماد بی قید و شرط خود را به پدر ارائه داد. او برای
تحقق اراده پدرش به مرزهای شدید انکار نفس "نه آنچه من مى خواهم" رسید.
پذیرش او از مرگ نوعی انفعال رواقی و استعفا نبود بلکه عملی با عشق و اطاعت
مطلق بود. در آن لحظه تصمیم گیری ، هنگامی که او پذیرفتن مرگ خود را مطابق
با خواست پدر اعلام کرد ، قدرت ترس از مرگ را با تمام عدم اطمینان ها ،
اضطراب ها و محدودیت های حضور در آن شکست. او اطاعت را آموخت و نقشه الهی
را انجام داد (عبرانیان 5: 8-9).
خیانت
یهودا با بوسه، این نشانه دوستی و محبت، به مسيح خيانت كرد. خیانت كردن و
مصلوب كردن مسیح گناه اجداد را به حد شدید خود رساند. در این دو عمل شورش
علیه خدا به حداکثر ظرفیت خود رسید. اغوای انسان در بهشت با مرگ خدا در
جسم به اوج خود رسید. برای پیروزی شیطانی باید نور را فرو نشاند و نيكى را
بی اعتبار کند. در نهایت ، این خود را دروغ ، پوچ و جنون محض نشان می دهد.
مرگ و قیام مسیح شرير را ناتوان کرد.
در پنجشنبه بزرگ نور و تاریکی ، شادی و غم بسیار عجیب به هم آمیخته است. در
اتاق بالایی و در جتسيمانى همزمان نور پادشاهی و تاریکی جهنم عبور می کند.
راه زندگی و راه مرگ بهم می پیوندد. در سفر به زندگی ما با هر دو ملاقات می
کنیم.
در میان دام ها و وسوسه هایی که در جهان پیرامون و در ما وجود دارد ، ما
باید مشتاق زندگی مشترک با همه چیزهای نيك ، نجیب ، طبیعی و بدون گناه
باشیم و خود را توسط فيض خدا به شباهت مسیح شكل دهیم.
شمايل شام عرفانى- بنيان ايوكريست (عشاء ربانى) مقدس
مسیح چهره اصلی میز است. قديس يوحناى محبوب[انجيل نگار، متكلم] در سمت راست
مسیح نشسته است. او به عنوان جوانترین شاگردان بدون ریش به تصویر کشیده شده
است. یهودای اسخريوطى خیانتکار سومین چهره از سمت چپ مسیح است. او در حال
فرو رفتن در ظرف نشان داده شده است (متی 26: 20-25). قديس يوحناى محبوب در
دست چپ خود تكه ای از بدن مسیح را دریافت می کند. لقمه دیگری در برابر مسیح
روی میز است. جامى که حاوی خون گرانبهای مسیح است در دست چپ اوست.
مراسم ارتدوكس براى پنجشنبه مقدس
چندین سرویس بی نظیر مراسم ارتدوكس پنجشنبه مقدس را جشن می گیرند. سرویس
اصلی این روز مراسم ليتورگى الهی مغرب از قديس باسيل است که صبح پنجشنبه
مقدس برگزار می شود. این مراسم ليتورگى به یادبود تاسيس ايوكريست مقدس
برگزار مى شود.
قرائت کتاب مقدس برای مراسم ليتورگى عبارتند از: خروج 19: 10-18؛ ایوب 38:
1-21 ، 42: 1-5 ؛ اشعیا 50: 4-11؛ اول قرنتیان 11: 23-32؛ و متی 26: 2-20 ؛
یوحنا 13: 3-17؛ متی 26: 21-39؛ لوقا 22: 43-45 ؛ متی 26: 40 -27: 2.
مسح مقدس
در دوران قديم مسیحی رسم بر این بود که در جشن پاسكا نوآموزان مسيحى را
تعمید می دادند. روغن های مسح ، که برای مسح افراد تازه تعمید یافته
استفاده می شود ، پیش از این ، در پنجشنبه بزرگ تقدیس می شدند. این رویه تا
اواخر قرون وسطی ادامه داشت. خدمات تقدیس سالانه انجام می شد. با این حال ،
به مرور زمان ، چون نیاز به جایگزینی مسح به وجود آمد ، گاهى جشن آن انجام
مى شود.
مسح مقدس نیز میرون مقدس نامیده می شود. این مخلوطی از روغن زیتون ، گل حنا
، شراب و حدود چهل ماده معطر است که نمادی از پرى فیض مقدس بودن آيين،
شیرینی زندگی مسیحی و عطاياى متنوع و فراوان روح القدس است. در پاترياركى
جامع مقدس در كونستانتينوپل ، و در مراکز دیگر پاترياركى هاى مقدس، آیین
مسح مقدس در طی مراسم ليتورگى در این روز برکت داده می شود. این آیین هر
ساله برگزار نمی شود.
سرویس
Nipter
(شستن پاها)
به نظر می رسد که کلیسا سالانه در پنجشنبه بزرگ به تقلید از مراسم در شام
آخر مراسم شستن پا را برگزار می کند. با گذشت زمان ، این سرویس به جز در
مناطق خاص از کار افتاد. اکنون توسط بسیاری از اسقف های سراسر جهان ارتدوكس
بازیابی می شود. این مراسم با تشریفاتی خاص در پاتریاركى اورشلیم و صومعه
قديس يوحناى متكلم در جزیره پاتموس انجام می شود. این سرویس در یک کتاب
مذهبی جداگانه موجود است.
سرودهای پنجشنبه مقدس
تروپاريون
هنگامی که شاگردان با شکوه، قبل از شام با شستن پاهای شان روشن شدند ،
یهودای بی تقوا با بیماری طمع تاریک شده و به قاضیان بی قانون به تو ، قاضی
عادل ، خیانت کرد. اينك، این مرد به دلیل حرص خود را حلق آویز کرد. از
اشتیاق سیری ناپذیری که جرات چنین چيزهايى را در برابر استاد داشت، گريخت!
خداوندا که با همه به حق رفتار می کنى ، جلال بر تو!
سرود عشاء ربانى
پسر خدا، امروز مرا به عنوان شركت كننده در شام عرفانی خود، بپذير. من راز
تو را بر دشمنانت آشکار نخواهم کرد. و مانند یهودا بر تو بوسه نخواهم زد.
اما به عنوان دزد به تو اعتراف می کنم: خداوندا ، مرا در ملكوت خود به یاد
آور.
|
