Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας

Κεντρική Σελίδα

Δογματικά

Οι Οικουμενικές Σύνοδοι * Οι 9 Οικουμενικές Σύνοδοι της Ορθοδοξίας * Οικουμενικές και άλλες Μεγάλες Σύνοδοι από τον 9ο αιώνα * Ο Συνοδικός Θεσμός * Χαρακτηριστικά Οικουμενικών Συνόδων * Τοπικές και Οικουμενικές Σύνοδοι: Σε τι διαφέρουν και πώς καθιερώθηκαν; * Περί τής εικονομαχίας και τής Ζ΄ (Εβδόμης) Οικουμενικής Συνόδου * Οι Ιερές Εικόνες και η προτεσταντική προπαγάνδα

Μια ματιά στο Συνοδικό της Ζ' Οικουμενικής Συνόδου

Αρχιμανδρίτης Αθανάσιος Μυτιληναίος

Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.

 

Ακούστε την ομιλία εδώ: http://www.arnion.gr/

Πηγή: Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου. Εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 3-3-1996.

Αναδημοσίευση από: https://www.impantokratoros.gr

 

Σήμερα, αγαπητοί μου, πρώτη Κυριακή των Νηστειών, η Εκκλησία μας γιορτάζει την ορθοδοξότητά της. Κατόπιν πολλών κόπων και αγώνων. Γι' αυτό και την Κυριακή αυτή, την ονόμασε Κυριακή της Ορθοδοξίας. Βέβαια όλαι αι Σύνοδοι συνέβαλαν εις την Ορθοδοξίαν. Όμως κατ’ εξοχήν προβάλλεται η 7η Οικουμενική Σύνοδος, που έλαβε χώρα στη Νίκαια της Μικράς Ασίας, απέναντι από την Κωνσταντινούπολη, το 787, μετά Χριστόν φυσικά, από 24 Σεπτεμβρίου έως 13 Οκτωβρίου.

 

Το Συναξάριον της ημέρας μας πληροφορεί: «Τη αυτή ημέρα, Κυριακή πρώτη τών Νηστειών, ανάμνησιν ποιούμεθα τής αναστηλώσεως τών αγίων και σεπτών Εικόνων, γενομένης παρά τών αειμνήστων Αυτοκρατόρων Κωνσταντινουπόλεως, Μιχαήλ και τής μητρός αυτού Θεοδώρας, επί τής Πατριαρχείας τού αγίου και Ομολογητού Μεθοδίου».

Όμως, εκτός του κυρίου θέματος, που ήταν η προσκύνησις η μη, των αγίων εικόνων, γιατί αυτό ήταν το κύριο θέμα της 7ης Οικουμενικής Συνόδου και μάλιστα της εικόνος του Ιησού Χριστού, διότι εκεί ήταν το επίμαχο θέμα: «Δυνάμεθα να εικονίσουμε το πρόσωπο του Χριστού;» Απάντησις πολύ απλή. Εφόσον έγινε άνθρωπος… Ο Θεός δεν εικονίζεται. Είναι ανεικόνιστος. Αλλά εφόσον ο Υιος έγινε άνθρωπος, εικονίζεται. Εθεσπίσθησαν λοιπόν εκτός από το κύριο αυτό θέμα, και άλλοι κανόνες της Εκκλησίας μας, βεβαίως εξαιρετικής σημασίας. Και τούτο γιατί προσεβλήθησαν, κατά καιρούς, κάποιες ευαγγελικές θέσεις, από μία κακή ερμηνεία. Εξάλλου, η παρερμηνεία της Αγίας Γραφής είναι εκείνη η οποία εισάγει την αίρεσιν.

Βέβαια, τα ιερά κείμενα πρέπει να κατανοηθούν. Και κατανοούνται βεβαίως με την ερμηνείαν. Αν η ερμηνεία είναι στηριγμένη στον ορθολογισμό, τότε έχομε την αίρεση. Τι είναι αίρεσις; Η λογική ερμηνεία του δόγματος. Αυτό λέγεται αίρεσις. Ο ορισμός. Η ερμηνεία πρέπει να στηρίζεται εις την αποκάλυψιν. Και βέβαια με τον φωτισμό πάντοτε του Αγίου Πνεύματος.

Και αυτό έχει γίνει και γίνεται με το Συνοδικόν Σύστημα. Όλη η Εκκλησία θα συγκεντρωθεί με τους αντιπροσώπους της, που είναι οι Επίσκοποι, αλλά όπως και μεμονωμένα από Πατέρες -μπορεί να έχουμε και εκεί την αλήθειαν- που έμειναν πιστοί και στο γράμμα και στο πνεύμα της Γραφής. Όπως έχομε Κανόνες, φερειπείν, του Μεγάλου Αθανασίου, έχομε Κανόνες του Μεγάλου Βασιλείου. Αν θέλετε, για την ακρίβειαν είχαν κανονίσει κάποια θέματα της εποχής των. Φερειπείν ο Μεγάλος Βασίλειος τα «περί μοναχισμού»· που αυτά επεκυρώθησαν από Οικουμενικάς Συνόδους. Δεν έμειναν μόνο μία ατομική, προσωπική υπόθεση. Γι' αυτό η Εκκλησία δέχεται ως γνησίους ερμηνευτάς, τους αγίους Πατέρας και τα συμπεράσματα των Συνόδων, Οικουμενικών η τοπικών, θεόπνευστα και ισόκυρα, ιδίου κύρους, ίσου κύρους με την Αγία Γραφήν. Διότι τι είναι εκείνα τα οποία ηρμήνευσαν; Η Αγία Γραφή. Μόνο που την πλαταίνουν, για να κατανοηθεί, αλλά και να δοθεί το σωστό στίγμα, που είναι το πνεύμα του γράμματος. Εξάλλου αν το θέλετε, αυτή είναι η λεγομένη Ιερά Παράδοσις. Δηλαδή η ορθή ερμηνεία της Αγίας Γραφής. Και είναι βεβαίως κυριότατα έγγραφη. Είναι γραμμένη η Παράδοση της Εκκλησίας.

Και αν θέλετε τώρα, επανερχόμενοι εις την 7η Οικουμενικήν Σύνοδο, σημειώνουμε ότι εκτός από τους Κανόνες που αφορούν στη σημασία της εικόνος, εθέσπισαν κι άλλους κανόνες, σπουδαίας αξίας και σημασίας, όπως θα δείτε στη συνέχεια, με την ευκαιρία της συγκροτήσεως αυτής της Συνόδου. Διότι κατά καιρούς, μην ξεχνάτε, διότι η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος που έγινε εις την Κωνσταντινούπολη στη Νίκαια της Μικράς Ασίας, στην Κωνσταντινούπολη, έγινε το 325, αρχές 4ου αιώνος και η 7η Οικουμενική Σύνοδος έγινε το 787, τέλη 8ου αιώνος. Έχομε λοιπόν ένα μακρύ χρονικό διάστημα κατά τη διάρκεια του οποίου ανεφύησαν διάφορα θέματα, προβλήματα, προσβολές εκ μέρους των εχθρών της Εκκλησίας, με ερμηνείες κακότεχνες, κακοήθεις και δαιμονικές και έτσι η Εκκλησία καθ’ όλο αυτής το μήκος, όποτε συνεκροτείτο σε Σύνοδο, επελαμβάνετο κι αυτών των θεμάτων.

Έτσι, μπορούμε κάτι να αναφέρουμε, επιτρέψατε, για να ξεφύγουμε λίγο από το καθιερωμένο θέμα της εικόνος. Για να δούμε τι υπήρξε και τι άλλο υπήρξε η 7η Οικουμενική Σύνοδος. Θα σας διαβάσω ένα σημείον. Θα σας πω το κείμενον. Θα το εξηγήσουμε:

«Τοις την ύλην άναρχον και τας ιδέας ή συνάναρχον τω δημιουργώ πάντων και Θεώ δογματίζουσι (εννοείται οι αιρετικοί δογματίζουσιν), και ότι περ ουρανός και γη και τα λοιπά τών κτισμάτων αΐδιά τε εισί και άναρχα και διαμένουσιν αναλλοίωτα, και αντινομοθετούσι τω ειπόντι· -έρχονται σε αντίθεση με Εκείνον που είπε:- «ο ουρανός και η γη παρελεύσονται, οι δε λόγοι μου ου μη παρέλθωσι» και από γης κενοφωνούσι («κενοφωνώ»-το κε με έψιλον-που θα πει: βγάζω κούφιες, άδειες φωνές, δηλαδή λέγουν κενά λόγια. Η αίρεσις τι είναι; Ένας κενός -το κε με έψιλον πάντοτε- κούφιος λόγος, χωρίς δηλαδή την έμπνευση του Αγίου Πνεύματος, από γης, αυτό θα πει, χωρίς την έμπνευση του Αγίου Πνεύματος, αλλά υλιστικά, σαρκικά ομιλούντες) και την θείαν αράν επί τας εαυτών άγουσι κεφαλάς, ανάθεμα -και επισωρεύουν στο κεφάλι τους την κατάρα. Ανάθεμα, έξω, μακριά-».

Αυτή η θέσις, αγαπητοί, είναι εξαιρετικά σπουδαία. Πρέπει να σας πω ότι εδώ έχομε μία θέσιν βασικά πλατωνικήν, γενικότερα δε φιλοσοφικήν. Είναι η άναρχος ύλη των φιλοσόφων. Μη νομίσετε δε ότι αυτά που θα πούμε και παρακάτω και τώρα ότι θα ήταν πράγματα τα οποία δεν θα μας ενδιέφεραν, θα είχαν απλώς μουσειακήν αξίαν, ιστορικήν αξίαν. Όχι. Πάρτε ένα σύγχρονο λεξικό, φερειπείν «Το μικρό φιλοσοφικό λεξικό» του Ρόζενταλ, είναι υλιστικόν, θα δείτε μέσα εκεί, πηγαίνετε στο λήμμα «ύλη» και θα δείτε τι γράφει. Τι; Αυτά τα οποία λέει εδώ η Σύνοδος. Εκείνο που έλεγαν και οι παλαιοί φιλόσοφοι. Ότι «η ύλη είναι άναρχος. Υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει. Χωρίς αρχή και χωρίς τέλος». Το προσέξατε;

Η ακόμη ότι «η ύλη είναι συνάναρχος με τον Δημιουργόν. Άναρχος ο Δημιουργός, ο Θεός, άναρχος και η ύλη. Συνεπώς δύο ξεχωριστά πράγματα. Άλλο ο Δημιουργός -θα δείτε τώρα τι είναι αυτός ο Δημιουργός- και άλλο πράγμα είναι το σύμπαν, η ύλη, η οι ιδέες». Εδώ που λέει «και τας ιδέας» πρόκειται περί των ιδεών του Πλάτωνος. Ποιος δεν έχει ακούσει για τις ιδέες του Πλάτωνος; Τι ήσαν οι «ιδέες» του Πλάτωνος; Τρία σημεία. «Εδώ είναι ο Θεός. Προσέξτε, είναι επίκαιρα θέματα αυτά. Πάντοτε επίκαιρα. Εδώ είναι ο Θεός. Εδώ είναι η άναρχος ύλη, την οποία δεν εδημιούργησε ο Θεός, απλώς είναι συνάναρχος με τον Δημιουργόν και εδώ σε ένα τρίτο σημείο είναι οι ιδέες. Οι ιδέες είναι τα πρότυπα των όντων. Τα πρότυπα των όντων. Δηλαδή τι υπάρχει μέσα στη φύσιν; Το λουλουδάκι; Το κρινάκι; Έχει το πρότυπό του, την ιδέα του, στον ουρανό. Που είναι οι ιδέες; Στον ουρανό! Ο άνθρωπος; Ο άνθρωπος  έχει το πρότυπό του στον ουρανό! Ο σκύλος; Έχει το πρότυπό του στον ουρανό. Ο σκύλος; Έχει το πρότυπό του στον ουρανό». Αυτά τα πρότυπα, στη γλώσσα του Πλάτωνος λέγονται ιδέες.

Τι κάνει λοιπόν τώρα ο Θεός; «Ο Θεός αντιγράφει τις ιδέες και φτιάχνει τα όντα στη φύση. Εκ της υπαρχούσης ύλης! Αλλά τι κάνει τότε ο Θεός; Δεν είναι Δημιουργός εκ του μη όντος. Αλλά είναι… ούτε καν Δημιουργός. Αλλά είναι απλώς διακοσμητής...». Να το καταλάβετε. Πηγαίνω στην αγορά και αγοράζω ζωγραφικούς πίνακες, έπιπλα, μπιμπελό, ό,τι θέλετε. Τα φέρνω από την αγορά. Δεν τα έφτιαξα εγώ. Και στολίζω το σπίτι μου. Κατά τον Πλάτωνα, ο Θεός δεν είναι Δημιουργός. Είναι διακοσμητής.

Ακόμα, βλέπομε εδώ να αναφέρεται η αϊδιότης της ύλης. Αλλά και το αμετάβλητο της ύλης. Όλα αυτά, σας είπα, θεωρίες Πλατωνικές. Τι θα πει αϊδιότης; Είναι εκείνο που δεν έχει αρχή, ούτε τέλος. Τι θα πει αιώνιον; Αυτό που έχει αρχή, αλλά δεν έχει τέλος. Ο άνθρωπος είναι αιώνιος. Με την έννοια «έσχεν αρχήν», αλλά δεν θα έχει τέλος. Ο Θεός δεν είναι αιώνιος. Καταχρηστικώς, θα μου το πείτε αυτό, πάμπολλες φορές χρησιμοποιείται η λέξις αιώνιος, και στις ευχές της Εκκλησίας μας κτλ… Καταχρηστικώς χρησιμοποιείται η λέξις αιώνιος. Ο Θεός είναι αΐδιος. Χωρίς αρχήν και χωρίς τέλος.

Ο πλατωνισμός, πρέπει να σας πω, ότι ταλαιπώρησε την Εκκλησία. Θα έλεγα εκείνο που είπαν κάποτε στην αρχαιότητα: «Φίλος ο Πλάτων, φιλτάτη η αλήθεια». Όσοι πήγαμε λίγο στο σχολειό και κάναμε κάποια έργα του Πλάτωνος, μας έμεινε συμπαθέστατος και θαυμάσιος ο Πλάτων. Έτερον εκάτερον. Είναι προ Χριστού. Είναι προ Χριστού. Κι εκείνα που είπε, πάλι καλά. Διότι δεν είχε το φως του Ευαγγελίου. Τώρα ο Χριστιανός δεν χρειάζεται παρά μόνον τη γλώσσα, αν το θέλετε, τη γλώσσα. Εξάλλου, υπάρχει ένα σημείο… που να σας τα πω όλα, το λέει στην 7η Οικουμενική Σύνοδο: Μπορούμε μόνο τη γλώσσα να χρησιμοποιούμε,τα σχήματα, όχι όμως το περιεχόμενον της φιλοσοφίας. Φίλος λοιπόν ο Πλάτων· φιλτάτη η αλήθεια. Και ποια είναι η φιλτάτη αλήθεια; Το Ευαγγέλιον. Έτσι, ταλαιπώρησε την Εκκλησία ο Πλατωνισμός, πως; Γιατί πολλοί Χριστιανοί ασχολήθηκαν με τον Πλάτωνα και εισήγαγαν ιδέες μέσα εις το δόγμα της πίστεως. Αυτούς όλους τους κατεδίκασε η καλύτερα, η Εκκλησία, μάλιστα ιδιαιτέρως η 7η Οικουμενική Σύνοδος, για να είμαι ακριβέστερος, επανέλαβε την καταδίκην, κατεδίκασε τις πλατωνικές θεωρίες εις το πρόσωπον του αγαπητού Ωριγένους. Τι κρίμα! Θαυμάσιος ο Ωριγένης. Παρεσύρθη.

Η απάντησις αν η ύλη, ο κόσμος είναι άνευ αρχής, απαντούμε: Από τον πρώτο στίχο της Αγίας Γραφής: «Εν αρχή εποίησεν ο Θεός τον ουρανόν και την γην». Έτσι αρχίζει η Αγία Γραφή. Εκείνο το «εν αρχή» είναι το θεμέλιον του χρόνου· που ύλη και χρόνος τίθενται μαζί. Δεν δύναται να εννοηθεί ο χώρος, που συνίσταται από την ύλη, δεν δύναται να εννοηθεί ο χώρος χωρίς τον χρόνον. Οι μεταβολές της ύλης, αν το θέλετε, και σε στατικές καταστάσεις, μήπως ένα άτομο της ύλης δεν είναι σε φαινομενικώς, στατικήν κατάστασιν; Κάθε άλλο παρά στατικήν κατάστασιν είναι ένα άτομο της ύλης. Είναι σε κατάσταση δυναμικοτάτη. Δυναμικοτάτη… Τι πεδία υπάρχουν εκεί ανάμεσα στον πυρήνα και στο ηλεκτρόνιο, τι… ο Θεός ξέρει. Κι εκείνα τα οποία βρίσκομε και ανακαλύπτομε στα εργαστήριά μας.

Λοιπόν, αγαπητοί, χώρος και χρόνος θεμελιώθηκαν μαζί. Άρα λοιπόν η Δημιουργία είναι ένχρονος. Δεν είναι άναρχος. Ιδού η αλήθεια. «Εν αρχή εποίησεν ο Θεός τον ουρανόν και την γην.». Τι ρήμα βάζει; «Εποίησεν». Ο Θεός είναι άκτιστος. Ο κόσμος είναι κτιστός. Αυτόματα λοιπόν είναι κάτω από τον Θεό η Δημιουργία. Ο Θεός άκτιστος, η Δημιουργία κτιστή. Αυτή είναι η απάντηση της Εκκλησίας.

Άλλο σημείο: «Τοις λέγουσιν ότι εν τη τελευταία και κοινή αναστάσει - και είναι μάλιστα αυτή η θέσις όμορφη, που είχαμε σήμερα και ένα μνημόσυνο και δίνει μία απάντηση, προσέξατέ το-· Τοις λέγουσιν -για 'κείνους που λένε- ότι εν τη τελευταία και κοινή αναστάσει -όταν θα αναστηθούμε όλοι, η κοινή ανάστασις, όλοι θα αναστηθούμε, από τον Αδάμ και την Εύα, μέχρι τον τελευταίο που θα έχει πεθάνει, εκείνοι που θα ζουν, απλώς θα αλλαχθούν, δεν θα περάσουν από τον θάνατον- μεθ’ ετέρων σωμάτων οι άνθρωποι αναστήσονται και κριθήσονται, και ουχί μεθ’ ων κατά τον παρόντα βίον επολιτεύσαντο, άτε τούτων φθειρομένων και απολλυμένων». Τι λένε; «Λέγουσιν». Τι λένε; Ότι «με άλλα σώματα», λέει, «θα αναστηθούν. Γιατί αυτά είναι φθειρόμενα και απολλύμενα. Θα αναστηθούν λοιπόν με κάποια άλλα σώματα». Κι εδώ λέει: «Ανάθεμα». Θα το δούμε λίγο πιο κάτω το «ανάθεμα». Θα το αναλύσουμε και αυτό λιγάκι. Ότι δηλαδή δεν είναι δεκτό αυτό το οποίο λέγουν οι αιρετικοί.

Δεν θα πάρουμε άλλα σώματα. Θα είναι τα ίδια σώματα· τα οποία θα ανακαινισθούν. Αλλά τα ίδια. Λέει ο Απόστολος Παύλος στην προς Κορινθίους επιστολή… τι να επιστρατεύσω; Ολόκληρη η Αγία Γραφή είναι γεμάτη. Ιδίως η Καινή Διαθήκη. Και η Παλαιά Διαθήκη. Και η Παλαιά. «Δει γαρ το φθαρτόν τούτο (διότι πρέπει το θνητόν. Ποιο; Αυτό. Τούτο. Το δείχνει. Τούτο. Τούτο. Τούτο. Όχι κάποιο άλλο σώμα) ενδύσεσθαι αφθαρσίαν, και το θνητόν τούτο ενδύσεται αθανασίαν». Αυτό το σώμα θα ντυθεί- ακούτε το ρήμα- ενδύσεσθαι, θα ντυθεί, λέει, και την αφθαρσίαν και την αθανασίαν. Αυτό το ίδιο.

Ακόμη λέει ο Απόστολος Παύλος στην Β΄ προς Κορινθίους επιστολή του -το πρώτο που σας είπα είναι στην Α΄ προς Κορινθίους. Ολόκληρο κεφάλαιο, το 15ο κεφάλαιο αναφέρεται στα θέματα αυτά από τον Απόστολο Παύλο. «Τους γαρ πάντας ημάς φανερωθήναι δει έμπροσθεν τού βήματος τού Χριστού -όλοι θα σταθούμε στο βήμα του Χριστού, αφού αναστηθούμε- ίνα κομίσηται έκαστος –για να πάρει ο καθένας- τα δια τού σώματος  προς α έπραξεν, είτε αγαθόν είτε κακόν». Για να πάρει την απολαβή του. Με το σώμα του. Αυτό που έζησε. Και με το οποίον πραγμάτωσε, είτε το αγαθόν, είτε το κακόν. Λέει ο άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων: «Στάθηκες αγνός; Θα πάρεις την αμοιβή σου. Στάθηκες πόρνος; Θα πάρεις την καταδίκη σου». Γι' αυτό λέει στην Α΄ προς Κορινθίους ότι: «Παν αμάρτημα ό εάν ποιήση άνθρωπος εκτός τού σώματός εστιν», λέει ο απόστολος Παύλος, «ο δε πορνεύων εις το ίδιον σώμα αμαρτάνει».  Και συνεπώς, λέγει, ο δε Κύριος –ο Θεός Πατήρ, δηλαδή- ήγειρε τον Υιόν και ημάς εξεγερεί δια τής δυνάμεως αυτού». «Και ημάς»: ώστε θα μείνει η ουλή ανεξάλειπτος πάσης αμαρτίας επί του σώματος και δη της ανηθικότητος. Η ουλή αυτή μόνον έναν τρόπο έχει να εξαφανιστεί. Με τη μετάνοια και την εξομολόγηση. Πέρασες στην άλλη ζωή; Τελείωσε. Θα αναστηθεί το σώμα σου με τις ουλές της αμαρτίας. Και συνεπώς θα κριθείς ακατάλληλος για την βασιλείαν του Θεού.

Αγαπητοί μου είναι κάτι καταπληκτικό πράγμα. Εδώ λοιπόν τι θέλει να μας πει; Θέλει να μας πει ότι τα πράγματα έτσι έχουν. Δεν θα είναι κάποιο άλλο σώμα, αλλά θα είναι ένα, θα είναι το ίδιο που θα γίνει καινούριο, άφθαρτο και αθάνατον. Μάλιστα αγανακτεί ο απόστολος Παύλος με τους Κορινθίους που πίστευαν… να, κάτι τέτοια αιρετικά και λέγει, τους γράφει: «Αγνωσίαν γαρ Θεού τινες έχουσι· προς εντροπήν υμίν λέγω». Μερικοί έχουν αγνωσίαν Θεού. Αγνοούν τη δύναμη του Θεού. Τι σας είπα προηγουμένως; Τι θα πει αίρεσις; Η λογική ερμηνεία του δόγματος. Εδώ με τη λογική τους λένε: «Πως είναι δυνατόν, αυτό το σώμα που έγινε χώμα να αναστηθεί;». Είδατε; Κι αμέσως εισάγουν την θεωρίαν:  «Δεν είναι δυνατόν. Κάποιο άλλο σώμα θα είναι». Αμέσως μπαίνει η αίρεσις. Και τι λέει ο Απόστολος Παύλος; «Μερικοί», λέει, «από σας, έχουν αγνωσίαν Θεού. Αγνωσίαν σε τι; Δεν ξέρουν ποιος είναι ο Θεός, ούτε τη δύναμή Του. Και το λέγω για ντροπή σας», γράφει ο Παύλος στο 15ο κεφάλαιο Α΄ Κορινθίους.

Και κάτι ακόμα. Δυστυχώς πέρασε η ώρα. Τι άλλο να πει κανείς; «Τοις δεχομένοις ότι τε προΰπαρξίς εστι τών ψυχών, και ουκ εκ τού μη όντος τα πάντα εγένετο, και παρήχθησαν, ότι τέλος εστί τής κολάσεως η αποκατάστασις αύθις τής κτίσεως, και τών ανθρωπίνων πραγμάτων. Ανάθεμα!». Εκείνοι που υποστηρίζουν ότι προϋπάρχουν οι ψυχές… - και αυτό πλατωνική θεωρία. «Αφού είπαμε ότι ο Θεός δεν είναι Δημιουργός. Κάπου οι ψυχές προϋπάρχουν, άναρχες και αυτές και αΐδιες. Παίρνει λοιπόν ο Θεός μία ψυχή, από κάποια… αποθήκη Του- ας μου επιτραπεί η έκφρασις- και την βάζει μέσα σε ένα σώμα… Παίρνει άλλη και την βάζει μέσα σε ένα άλλο σώμα…». Αυτό λέγεται προΰπαρξις των ψυχών. Είναι, αν θέλετε να το επεκτείνουμε, όπως και οι Ανατολικές θρησκείες, με μετεμψυχώσεις και δεν ξέρω τι και όλα αυτά τα παραμύθια, πραγματικά παραμύθια. «Και ότι δεν είναι εκ του μη όντος· ότι «και ουκ εκ τού μη όντος τα πάντα εγένετο, και παρήχθησαν»· «ότι τέλος εστί τής κολάσεως…- δυστυχώς τρέχει ο χρόνος- ότι υπάρχει τέλος στη κόλαση. Η κόλαση τελειώνει». Και ο Ωριγένης το έλεγε αυτό. Πάλι λογική: «Είναι δυνατόν ο Θεός, ο αγαθός Θεός να βασανίζει - δεν βασανίζει ο Θεός, μόνοι τους διαλέγουν την κόλαση οι άνθρωποι - εις τους αιώνας των αιώνων; Χωρίς ποτέ λήξη; Είναι δυνατόν ποτέ;».

Και μιλούν ακόμα για αποκατάσταση των πάντων. Θα πει «έχομε καινούρια πράγματα, καινούριους κόσμους και θα είναι οι κόσμοι αυτοί, όπως και οι προηγούμενοι». Πλατωνικές θέσεις, ξαναλέγω. Τα πάντα έγιναν εκ του μη όντος, δηλαδή εκ του μηδενός. Η κόλασις είναι αιώνιος. Διότι βρίσκομαι εκεί εις το 25ο κεφάλαιο στον Ματθαίο, που λέγει: «Αυτοί θα απέλθουν εις ζωήν αιώνιον, οι δε αμαρτωλοί  εις κόλασιν αιώνιον». Εάν λοιπόν, στο ίδιο χωρίο, από τον αυτόν συγγραφέα χρησιμοποιείται η λέξις «αιώνιος» τότε, εάν η λέξις «αιώνιος» για την κόλασιν είχε σχετικόν χαρακτήρα, τότε θα πρέπει σχετικόν χαρακτήρα να έχει και η λέξις «αιώνιος» ως προς την βασιλείαν του Θεού. Αυτά είναι η αναίρεσις αυτών των αιρέσεων. Ανάθεμα λοιπόν και αυτοί.

Αγαπητοί μου, η γνώσις των θέσεων, όσα αι επτά Οικουμενικαί Σύνοδοι, όπως και αι τοπικαί Σύνοδοι αποφαίνονται, παρέχουν σε μας την ορθόδοξη διδασκαλία. Γι’ αυτό οφείλομε να γνωρίζομε όλες αυτές τις θέσεις. Γιατί; Σήμερα οι ανατολικές θρησκείες έχουν εισβάλλει στην Ευρώπη -και στην Ελλάδα φυσικά- και στην Αμερική. Δηλαδή εις την Δύσιν. Και βλέπετε, ορθόδοξοι Χριστιανοί μας να παρασύρονται σε τέτοια καμώματα. Αιρετικά πέρα για πέρα. Και φιλοσοφικών διαστάσεων. Να γιατί πρέπει να ξέρουμε όλα αυτά. Να γιατί σας είπα προηγουμένως ότι είναι όλα αυτά επικαιρότατα. Όσοι έχετε, αν όχι το Πηδάλιον, που έχει μέσα ό,τι έχει από τας Συνόδους, τοπικάς και Οικουμενικάς, τουλάχιστον το Τριώδιον αν έχετε στο σπίτι σας, ανοίξτε, παρακαλώ, στην Κυριακή των Α΄ Νηστειών, εκεί στο Παράρτημα, ένα Παράρτημα έχει στη σημερινή Κυριακή με τίτλο: «Συνοδικόν της Αγίας και Οικουμενικής Ζ΄(7ης) Συνόδου υπέρ της Ορθοδοξίας» και εκεί θα πάρετε μία μικρή γεύση. Κι εγώ από εκεί τα πήρα δια το πρόχειρον του πράγματος.

Πρέπει ακόμα να αντιληφθούμε ότι στην αίρεση δεν υπάρχει ούτε το σωστόν ήθος, ούτε η σωστή πίστις, ούτε η σωστή λατρεία του Θεού και συνεπώς δεν υπάρχει η σωτηρία. Δεν υπάρχει η σωτηρία. Η αίρεσις είναι βλασφημία κατά του Θεού. Πώς θα με σώσει λοιπόν ο Θεός; Εάν κινούμαι στην αίρεση, στον χώρο της αιρέσεως; Γι' αυτό και ο χαρακτηρισμός «ανάθεμα»· που θέλει να τονίσει ότι κάθε αιρετικός η κάθε αίρεση είναι έξω από την Εκκλησία. Όπως και ο όρος «αφοριζέσθω». Κοινότατος όρος αυτό. Τι θα πει «αφοριζέσθω»; Από και ορίζω. Βγάζω από τα όρια. Αφορίζω. Και συνεπώς δεν ανήκει αυτός η αυτή η θεωρία η αυτή η θέσις η αυτή η ερμηνεία δεν ανήκει στον χώρο της Εκκλησίας. Είναι έξω από τον χώρο της Εκκλησίας. Πίστευε ό,τι θέλεις, άνθρωπε. Αλλά δεν δύνασαι να λες ότι ανήκεις μέσα στην Εκκλησία. Είναι εκείνο που λέει ο απόστολος Παύλος: «Ει τις ου φιλεί τον Κύριον Ιησούν Χριστόν - όποιος δεν αγαπά τον Κύριον Ιησούν Χριστόν- ήτω ανάθεμα». Χώρια. Χώρια. Ανάθεμα λοιπόν σημαίνει κάτι που είναι η οφείλει να είναι χωριστά ως κατηραμένον. Αυτό το «κατηραμένον» θα το βρείτε εις το βιβλίο το Λευιτικόν, στην Παλαιά Διαθήκη 7,26.

Αγαπητοί. Ορθοδοξία σημαίνει γνησιότης ερμηνείας των θείων γραφών. Πρέπει όμως να συνοδεύεται και με την ορθοπραξία. Ορθώς να πράττομε. Όχι μόνον ορθώς να πιστεύομε. Αυτά τα δυο μας παρέχουν τη σωτηρία. Όσοι όμως εργάστηκαν είτε εις τας Συνόδους, είτε μες τους αιώνες για την Ορθοδοξία μας, όπως και κατ’ επανάληψιν σημειώνεται μέσα εις το Συνοδικόν, αιωνία η μνήμη.

 

ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ και με απροσμέτρητη ευγνωμοσύνη στον πνευματικό μας καθοδηγητή μακαριστό γέροντα Αθανάσιο Μυτιληναίο, μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος

Δημιουργία αρχείου: 11-4-2023.

Τελευταία μορφοποίηση: 11-4-2023.

ΕΠΑΝΩ