Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας

Κεντρική Σελίδα

Ορθοδοξία, Πολιτισμός και Συκοφαντίες

Η θέση της γυναίκας στον Xριστιανισμό Μέρος 2ο * Η γυναίκα ως σκεύος Παγανιστικής ηδονής * Ο υποβιβασμός τής γυναίκας στην αρχαία Ελλάδα * Κατωτερότητα και ιερατείο γυναικών στην αρχαία Ελλάδα * Η θέση της γυναίκας στην Αρχαία Αθήνα: Υποβιβασμός της γυναίκας * Οι γυναικονόμοι * Δολοφονία νηπίου στους Δελφούς * Η θέση της γυναίκας στην Π.Δ * Εκπόρνευση γυναικών από τη δαιμονική τσατσά Αφροδίτη * Η τιμή προς την Παναγία (επειδή κάποιοι μας κατηγορούν ότι... υπερτιμούμε τη γυναίκα) * Η υποταγή τής γυναίκας στον άνδρα * Ο άγιος Εφραίμ ο Σύρος και οι γυναίκες

Μέρος 1ο

Η θέση τής γυναίκας στο Χριστιανισμό

Απαντήσεις σε συκοφαντίες εχθρών τής Εκκλησίας

 

 

«Δικαιοσύνη δε Θεού δια πίστεως Ιησού Χριστού εις ΠΑΝΤΑΣ και επί ΠΑΝΤΑΣ τους πιστεύοντας· ΟΥ γαρ έστι διαστολή» (Προς Ρωμαίους Επιστολή 3/γ 22)

«Ουκ ένι Ιουδαίος ουδε Έλλην, ουκ ένι δούλος ουδε ελεύθερος, ουκ ένι άρσεν και θήλυ΄ πάντες γαρ υμείς είς εστε εν Χριστώ Ιησού.» (Προς Γαλάτας Επιστολή 3/γ 28)

«Οράτε το ίσον τής νομοθεσίας. Είς ποιητής ανδρός και γυναικός, είς χους αμφότεροι, εικών μία, νόμος είς, θάνατος είς, ανάστασις μία. Ομοίως εξ ανδρός και γυναικός γεγόναμεν΄ έν χρέος παρά των τέκνων τοις γονεύσι οφείλεται [...] Ει δε τα χείρω σκοπείς΄ ήμαρτεν η γυνή, τούτο και ο Αδάμ΄ αμφοτέρους ο όφις ηπάτησεν. Ου το μεν ασθενέστερον ηυρέθη, το δε ισχυρότερον. Αλλά τα βελτίω λογίζη; αμφοτέρους σώζει Χριστός τοις πάθεσιν. Υπέρ ανδρός σαρξ εγένετο; τούτο και υπέρ γυναικός.» (άγιος Γρηγόριος Ναζιανζηνός, Λόγος ΛΖ΄ 6-7)

«Αλλά και δια γυναικός πηγάζει τα κρείττονα.» (αγία Κασσιανή η υμνωδός, εννοώντας την Παναγία, σε απάντηση προς τον αυτοκράτορα Θεόφιλο, ο οποίος εννοώντας την Εύα τής είπε: «Εκ γυναικός ερρύη τα φαύλα»)

«Καθώς ο Ιωακείμ και η Άννα δεν επροτίμησαν το αρσενικόν από το θηλυκόν, έτσι και η ευγενία σας να μην προτιμάτε τα αρσενικά παιδιά σας από τα θηλυκά, διατί όλα πλάσματα του Θεού είνε.» (άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, από την Ζ΄ Διδαχή)

 

Κάποιοι εχθροί τής Χριστιανικής πίστης, στην απελπισμένη τους προσπάθεια να βρουν κάτι τρωτό στην τελειότητα τού Χριστιανικού δόγματος, διαστρέφουν λόγια τής Αγίας Γραφής και τών αγίων, για να υποστηρίξουν ότι δήθεν η Χριστιανική πίστη υποβιβάζει τη γυναίκα. Το άρθρο αυτό λοιπόν, γράφτηκε για να δώσει μια απάντηση σε παρόμοιες διαστροφές τής αλήθειας, γύρω από το γυναικείο φύλο.

Είναι προφανέστατο το γεγονός ότι στο Χριστιανισμό η γυναίκα ΔΕΝ είναι υποδεέστερη του άνδρα. Μα ακόμη, εξακολουθούν να υπάρχουν απορίες χριστιανών και άλλων πάνω σε κάποια σχετικά ζητήματα. Και όπως πάντα, υπάρχουν παρερμηνείες και συκοφαντίες ακόμη εναντίον του Ευαγγελίου και των αγίων, πως τάχα η Εκκλησία διδάσκει ότι πρέπει να έχει η γυναίκα λιγότερα δικαιώματα απ ότι ο άνδρας κ.ο.κ.  Ιδιαίτερα παρεξηγημένη προσωπικότητα είναι ο απόστολος Παύλος, ο οποίος αν και έχει αποδείξει περίτρανα ότι πρεβεύει την ισότητα μεταξύ των δύο φύλων, συνεχώς αποκαλείται «μισογύνης». Καιρός λοιπόν να ξεκαθαριστούν τα πράγματα.

 

1. Τι εννοεί η Αγία Γραφή όταν γράφει ότι η γυναίκα οφείλει να "υποτάσσεται" στον άνδρα; Γιατί οι γυναίκες δεν γίνονται ιερείς;

  • Α΄ Κορ. 11/ια 3: «κεφαλή δε γυναικός ο ανήρ»
  • Α΄ Κορ. 14/ιδ 34-35: «Ως εν πάσαις ταις εκκλησίαις των αγίων, αι γυναίκες υμών εν ταις εκκλησίαις σιγάτωσαν΄ ου γαρ επιτέτραπται αυταις λαλείν, αλλ υποτάσσεσθαι, καθώς και ο νόμος λέγει. ει δε τι μαθείν θέλουσιν, εν οίκω τους ιδίους άνδρας επερωτάτωσαν΄ αισχρόν γαρ εστι γυναιξίν εν εκκλησία λαλείν.»
  • Εφεσ. 5/ε 22 - 24: «Αι γυναίκες τοις ιδίοις ανδράσιν υποτάσσεσθαι ως τω Κυρίω. ότι ο ανήρ εστι κεφαλή τής γυναικός, ως και ο Χριστός κεφαλή τής εκκλησίας, και αυτός εστι σωτήρ τού σώματος. Αλλ ώσπερ η εκκλησία υποτάσσεται τω Χριστώ, ούτω και αι γυναίκες τοις ιδίοις ανδράσιν εν παντί.»
  • Εφεσ. 5/ε 33: «η δε γυνή ίνα φοβήται τον άνδρα.»
  • Κολ. 3/γ 18: «Αι γυναίκες υποτάσσεσθε τοις άνδρασιν, ως ανήκεν εν Κυρίω.»
  • Α΄ Τιμ 2/β 11 - 14: «Γυνή εν ησυχία μανθανέτω εν πάση υποταγή. Γυναικί δε διδάσκειν ουκ επιτρέπω, ουδε αυθεντείν ανδρός, αλλ είναι εν ησυχία. Αδάμ γαρ πρώτος επλάσθη, είτα Εύα. Και Αδάμ ουκ ηπατήθη, η δε γυνή απατηθείσα εν παραβάσει γέγονε»
  • Τιτ. 2/β 5: «[Πρεσβύτιδας] σώφρονας, αγνάς, οικούρους, αγαθάς, υποτασσομένας τοις ιδίοις ανδράσιν, ίνα μη ο λόγος τού Θεού βλασφημήται.»
  • Α΄ Πετρ. 3/γ 1: «Ομοίως αι γυναίκες υποτασσόμεναι τοις ιδίοις ανδράσιν, ίνα και ει τινες απειθούσι τω λόγω, δια τής των γυναικών αναστροφής άνευ λόγου κερδηθήσονται».

Η γυναίκα συμβολίζει την αγία Εκκλησία και ο άνδρας το Χριστό. Όπως η Εκκλησία υποτάσσεται στον Χριστό, έτσι και η γυναίκα οφείλει να ακούει τον άνδρα και να μην τον περιφρονεί. Βεβαίως αυτό δεν είναι κάθολου υποβιβαστικό για τη γυναίκα, διότι ο άνδρας ΧΡΩΣΤΑΕΙ να την αγαπάει όπως ακριβώς ο Χριστός αγαπάει την Εκκλησία. Κι ας μην ξέχναμε ότι ο Χριστός θυσιάστηκε για την Εκκλησία. Η Αγία Γραφή γράφει σχετικά: «οι άνδρες αγαπάτε τας γυναίκας εαυτων, καθώς και ο Χριστός ηγάπησεν την εκκλησίαν και εαυτόν παρέδωκεν υπέρ αυτής... ούτως οφείλουσιν οι άνδρες αγαπάν τας εαυτών γυναίκας ως τα εαυτών σώματα. Ο  αγαπών την εαυτού γυναίκα εαυτόν αγαπά.» (Εφεσίους 5/ε΄ 25, 28)

Από τους αμέτρητους παρόμοιους στίχους του αγίου Παύλου είναι και οι εξής: «Οι άνδρες αγαπάτε τας γυναίκας και μη πικραίνεσθε προς αυτάς.» (Πρός Κολοσσαείς 3/γ΄ 19), «τη γυναικί ο ανήρ την οφειλομένην εύνοιαν αποδιδότω, ομοίως δε και η γυνή τω ανδρί.» (Α Πρός Κορινθίους 7/ζ 3) (Προς Εφεσίους Επιστολή 5/ε΄ 25). Και ρωτάμε: από ποιον ζητάει περισσότερα ο Θεός; από την γυναίκα ή από τον άνδρα;

Ο Απόστολος των εθνών προτρέπει: «Οι άνδρες αγαπάτε τας γυναίκας και μη πικραίνεσθε προς αυτάς.» (Προς Κολασσαείς 3/γ 19) Αλλά και ο απόστολος Πέτρος λέει ότι οι άνδρες πρέπει να απονέμουν τιμή στις γυναίκες, οι οποίες είναι πιο ευαίσθητες (Α΄ Πέτρου 3/γ 7).

Ο άνδρας, λοιπόν, είναι η «κεφαλή» της γυναίκας του. Το να είναι κάποιος κεφαλή, δεν δηλώνει εξουσία ή αξία στη Χριστιανική Εκκλησία. Είναι θέμα ευθύνης, πολύ μεγάλης μάλιστα. Σε ένα σπίτι, υπάρχουν πράγματα που πρέπει να φροντιστούν από έναν, για να διατηρηθεί η ειρήνη στην οικογένεια. Ο Θεός επιλέγει τον άνδρα ως κεφαλή τής οικογένειας, επειδή ο Χριστός, στον οποίον υποτάσσεται η Εκκλησία, ήρθε στη γη ως Θεανδρικό πρόσωπο. Αν τηρηθεί αυτό ενώ ο άνδρας σέβεται τη γυναίκα του και είναι πρόθυμος να θυσιαστεί για εκείνη, η ειρήνη τού σπιτιού είναι πλήρης και κανείς απολύτως δεν αδικείται. Ο άνδρας έχει την ευθύνη των αποφάσεων, ενώ ταυτόχρονα πρέπει να αγαπάει τη γυναίκα του περισσότερο από τον εαυτό του και οφείλει ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΤΟ ΠΑΝ, ΚΑΙ ΘΥΣΙΕΣ ΑΚΟΜΑ, για να την ευχαριστήσει. Η λήψη αποφάσεων, δεν είναι προνόμιο για τους Χριστιανούς. Είναι ΕΥΘΥΝΗ.

Δεν νομίζουμε πως άρεσε στο Χριστό να πεθάνει πάνω στο σταυρό, όμως Εκείνος δέχτηκε να θυσιαστεί από αγάπη για την Εκκλησία. Ομοίως και ο άνδρας, εφόσον αγαπάει τη γυναίκα του, θα ξεχάσει το δικό του θέλημα και θα κάνει αυτό που επιθυμεί εκείνη. Και αφού η τελική απόφαση είναι δική του ως κεφαλή που είναι, αν την αγαπάει πραγματικά, η γυναίκα είναι η πιο κερδισμένη γιατί έχει περισσότερες πιθανότητες να γίνει το δικό της. Έναν τέτοιο άνδρα αξίζει να τον σέβεται και να τον υπακούει μια γυναίκα, και σε μια τέτοια γυναίκα, ο άνδρας όχι μόνο δεν χαλάει χατίρι, αλλά αποφασίζει πάντα προς το δικό της συμφέρον, ΑΠΑΡΝΟΥΜΕΝΟΣ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ μέχρι θανάτου. Ποιος τελικά βγαίνει κερδισμένος; Και αν κάποια γυναίκα ακολουθήσει αυτές τις εντολές και για τον άπιστο σύζυγό της, όπως λέει ο Πέτρος, πάλι κερδισμένη θα είναι, γιατί όχι μόνο θα την εκτιμήσει, (μια και αυτό είναι κάτι το οποίο όλοι οι άνδρες εκτιμούν), αλλά ίσως τον σώσει κιόλας, οδηγώντας τον στον μόνο δρόμο σωτηρίας, τον Ιησού Χριστό.

Μα θα πει κανείς: «Δεν είναι πάντα έτσι, και δεν είναι όλοι οι άνδρες καλοί». Ναι, όμως οι εντολές τού Παύλου για Χριστιανική οικογένεια ισχύουν, που ζει τη Χριστιανική πίστη και τα τηρεί ΟΛΑ. Πρέπει να υπάρχει ΑΜΟΙΒΑΙΟΤΗΤΑ στα συναισθήματα ενός ζεύγους.

Επίσης το ότι ο Αδάμ προηγήθηκε από την Εύα, ως Θεανδρική εικόνα τού Χριστού, υπενθυμίζεται από το ότι η κεφαλή της γυναικός είναι ο άνδρας. Και ο απόστολος Παύλος τονίζει ότι όταν η γυναίκα «αυθεντεί ανδρός» και φέρεται ανώριμα κι εγωιστικά, μπορούν να υπάρξουν σοβαρές συνέπειες, όπως η πτώση των Πρωτόπλαστων (βλ. Α΄ Προς Τιμόθεον 2/β΄ 13-14). Το ίδιο ισχύει φυσικά και για τον άνδρα. Η γυναίκα είναι πιο συναισθηματική από τον άνδρα, και ενεργεί βάσει συναισθημάτων πιο συχνά από τον άνδρα. Οι αποφάσεις λοιπόν τού άνδρα, συστήνονται ως πιο ορθολογικές.

Το ρήμα «υποτάσσομαι» αναφερόμενο σε γυναίκες, ίσως ξινίζει κάπως στα αυτιά πολλών ανθρώπων. Μα υποταγή δεν σημαίνει τυφλή υπακοή. Και δεν είναι υποχρέωση της γυναίκας αποκλειστικά το να υποτάσσεται. Ο ίδιος ο απόστολος Παύλος λέει στους χριστιανούς ότι πρέπει να είναι «υποτασσόμενοι αλλήλοις εν φόβω Χριστού.» (Προς Εφεσίους 5/ε 21). Δηλαδή όχι μόνο οι γυναίκες οφείλουν υποταγή στους άνδρες, αλλά και οι άνδρες στις γυναίκες! Επιπλέον, είμαστε βέβαιοι πως πολλοί δεν γνωρίζατε ότι σύμφωνα με την Αγία Γραφή, η γυναίκα είναι το «αφεντικό» του σώματος του άντρα της: «Η γυνή τού ιδίου σώματος ουκ εξουσιάζει, αλλ ο ανήρ΄ ομοίως δε και ο ανήρ τού ιδίου σώματος ουκ εξουσιάζει, αλλ η γυνή.» (Α΄ Προς Κορινθίους 7/ζ 4)

Η γυναίκα έχει πολύ μεγάλο κύρος μέσα στην οικογένεια. Ο ίδιος ο Παύλος γράφει: «Τα τέκνα υπακούετε τοις γονεύσι κατά πάντα΄ τούτο γαρ εστιν ευάρεστον τω Κυρίω» (Πρός Κολασσαείς 3/γ 20). Άρα τα παιδιά πρέπει να υπακούουν τόσο στη γυναίκα-μητέρα όσο και στον πατέρα. Και θα πούμε ένα άλλο αγιογραφικό εδάφιο σχετικά με την υποταγή, που λέει: «και πνεύματα προφητών προφήταις υποτάσσεται» (Α΄ Προς Κορινθίους 14/ιδ 32). Ρωτάμε λοιπόν: Ποιος είναι ανώτερος; Ο προφήτης ή τα χαρίσματα του ιδίου του Θεού του Αγίου Πνεύματος; Φυσικά το τελευταίο. Μα τότε, αν είναι ανώτερος ο Κύριος, γιατί ΥΠΟΤΑΣΣΕΤΑΙ στους προφήτες, εάν εκείνοι θέλουν να σωπάσουν τα χαρίσματα; Βλέπετε λοιπόν ότι η υποταγή δεν έχει σχέση με ανωτερότητα, αφού και ο ίδιος ο παντοκράτωρ Θεός «υποτάσσεται»;

Η φράση «η δέ γυνή ίνα φοβήται τον άνδρα» συζητείται αρκετά. Είναι λοιπόν ανάγκη να αποκαλύψουμε ότι το πρώτο μέρος του στίχου λέει: «πλην και υμείς οι καθ' ένα έκαστος την εαυτού γυναίκα ούτως αγαπάτω ως εαυτόν...» Ξεκαθαρίζουμε ότι η φράση «η δε γυνή ίνα φοβήται τον άνδρα» μιλάει για σεβασμό. Είναι αυτονόητο! Καμμία γυναίκα δεν φοβάται νοσηρά τον άνδρα που την αγαπάει μέχρι θανάτου, αλλά τον σέβεται.

Οι γυναίκες μπορούν να ανεβούν το πρώτο «σκαλί» της ιεροσύνης, δηλαδή μπορούν να γίνουν διάκονοι. Σύμφωνα όμως με την Ιερά Παράδοση (συμπεριλαμβανομένης και της Καινής Διαθήκης: Α΄ Κορ. 14/ιδ 34-35, Α΄ Τιμ 2/β 12), οι γυναίκες δεν γίνονται πρεσβύτεροι και επίσκοποι. Κι αυτό γιατί ο Χριστός ήρθε στη γη με Θεανδρική φύση. Έτσι, επειδή ο ιερέας είναι στη Θεία Λειτουργία ΕΙΚΟΝΑ ΧΡΙΣΤΟΥ, πρέπει να είναι άνδρας. Ο ιερέας, ο οποίος προσφέρει την αναίμακτη θυσία στη Θεία Λειτουργία, είναι εικόνα του μέγα αρχιερέα Χριστού, ο οποίος προσέφερε τον εαυτό του ως θυσία (Πρός Εβραίους 8/η΄ 1-3). Αν ερχόταν ως γυναίκα ο Χριστός, ιερείς θα ήταν ΜΟΝΟ οι γυναίκες. Ο κανονισμός αυτός του Χριστιανισμού δεν δηλώνει ότι οι άνδρες είναι εκ φύσεως καλύτεροι από τις γυναίκες. Εξάλλου η ιεροσύνη των πρεσβυτέρων και των επισκόπων είναι ένας από τους πάρα πολλούς τρόπους να υπηρετήσει κανείς τον Κύριο.

 

Είναι δεδομένο πως όταν ο Παύλος απαγορεύει στις γυναίκες το «λαλείν» μέσα στις συναθροίσεις των πιστων (Α΄ Κορ. 14/ιδ 34-35), μιλάει για το δημόσιο ιερατικό κήρυγμα, αλλά και για τις συζητήσεις κατά τη διάρκεια της Λειτουργίας (στις οποίες, όπως φαίνεται, ήταν πιο επιρρεπείς οι Κορίνθιες γυναίκες). Εξάλλου, επιτρεπόταν οι γυναίκες να προφητεύουν ή να προσεύχονται δυνατά μέσα στην εκκλησία, όπως θα δούμε παρακάτω. Ακόμη, ο Παύλος επισημάνει ότι εάν οι γυναίκες θέλουν να μάθουν περισσότερα για κάτι που άκουσαν στο κήρυγμα (εννοείται από τα συμφραζόμενα ότι το εδάφιο αναφέρεται σε τέτοιου είδους απορίες), να μην ρωτήσουν αμέσως τους άνδρες τους, αλλά περιμένουν μέχρι να φύγουν από την εκκλησία. Αντίθετα με τα λεγόμενα αρκετών, δεν λέει στις γυναίκες να βασίζονται μόνο στους συζύγους για γνώσεις. Γνωρίζουμε ότι γυναίκες μπορούσαν να διδαχθούν και από γυναίκες ακόμα! (βλ. παρακάτω). Εξάλλου, επιτρεπόταν οι γυναίκες να προφητεύουν ή να προσεύχονται δυνατά μέσα στην εκκλησία, όπως θα δούμε παρακάτω. Το ίδιο ακριβώς εννοεί ο Παύλος λέγοντας ότι απαγορεύει στις γυναίκες το «διδάσκειν» (Α΄ Τιμ 2/β 12). Έξω από τις λατρευτικές συγκεντρώσεις των πιστων, στα αποστολικά χρόνια πολλές γυναίκες διέπρεψαν διδάσκοντας το Ευαγγέλιο ως απόστολοι ή διάκονοι. Η αγία Φοίβη ήταν διάκονος της Εκκλησίας των Κεγχρέων (Πρός Ρωμαίους 16/ιστ 1-2). Η αγία Πρίσκιλλα αποκαλείται ...συνεργός του Παύλου (Προς Ρωμαίους 16/ιστ 3-4). Μάλιστα εκείνη μαζί με το σύζυγό της τον Ακύλα δίδαξε τον απόστολο Απολλώ (Πράξεις 18/ιη 24-26). Η αγία Ιουνία ήταν επίσημη «εν τοίς αποστόλοις» (Πρός Ρωμαίους 16/ιστ 7). Άλλες απόστολοι ήσαν η Τρύφαινα, η Τρυφώσα, η Περσίς και η Ιουλία (Πρός Ρωμαίους 16/ιστ 12,15).

 

Μάλιστα θα θέλαμε να αναφέρουμε παρενθετικά ότι από τα Ευαγγέλια γνωρίζουμε πλήθος μαθητριών του Κυρίου. Τέτοιες ήταν η Ιωάννα του Χουζά (Κατά Λουκάν 8/η 3), η Μαρία η μητέρα του Ιακώβου και του Ιωσή (Κατά Ματθαίον 27/κζ 56), η Μαρία η Μαγδαληνή (Κατά Μάρκον 16/ιστ 9), οι αδελφές του Λαζάρου Μαρία και Μάρθα (Κατά Λουκάν 10/ι 38-39), η Μαρία του Κλωπά (Κατά Ιωάννην 19/ιθ 25), η Σαλώμη--όχι η χορεύτρια (Κατά Μάρκον 15/ιε 40) και η Σουσσάνα (Κατά Λουκάν 8/η 3).

 

 

2. Ποια πρέπει να είναι η εμφάνιση των γυναικών;

Αυτό είναι ένα πολυσυζητημένο θέμα ιδίως στις ημέρες μας. Εμφανίζονται ακόμη άνθρωποι οι οποίοι επιμένουν πως είναι αμαρτία να κουρεύεται μια γυναίκα ή να φοράει παντελόνια!!! Ας εξετάσουμε όμως το ζήτημα αναφερόμενοι στην Αγία Γραφή και στο Πηδάλιο.

 

Α. ΤΟ ΠΕΠΛΟ

Πρώτη προς Κορινθίους 11/ια 5-7: «πάσα δε γυνή προσευχομένη ή προφητεύουσα ακατακαλύπτω τη κεφαλή καταισχύνει την κεφαλήν εαυτής εν γαρ εστιν και το αυτό τη εξυρημένη. Ει γαρ ου κατακαλύπτεται γυνή, και κειράσθω ει δε αισχρόν γυναικί το κείρασθαι ή ξυράσθαι, κατακαλυπτέσθω. ανήρ μεν γαρ ουκ οφείλει κατακαλύπτεσθαι την κεφαλήν, εικών και δόξα Θεού υπάρχων γυνή δε δόξα ανδρός εστιν.»

Αν προσέξουμε, θα δούμε ότι εκεί μιλάει για τις γυναίκες που προφήτευαν ή προσεύχονταν κατά τη διάρκεια τής Θείας Λειτουργίας στη συνάθροιση των πιστών. Αυτό φαίνεται ιδίως στους στίχους 17-18 του ιδίου κεφαλαίου: «Τούτο δε παραγγέλλων ουκ επαινώ ότι ουκ εις το κρείττον αλλ εις το ήττον συνέρχεσθε. Πρώτον μεν γαρ συνερχομένων υμών εν εκκλησία ακούω σχίσματα εν υμίν υπάρχειν και μέρος τι πιστεύω.» «Συνέρχεσθε» σημαίνει «μαζεύεστε».

Τότε δεν είχε ακόμα τυποποιηθεί η Θεία Λειτουργία, και όταν ερχόταν το Άγιο Πνεύμα σε κάποιον χαρισματούχο, εκείνος προφήτευε δημόσια ή προσευχόταν. Από τότε όμως που τυποποιήθηκε η Θεία Λειτουργία δεν υπήρχε πλέον τέτοιο πρόβλημα, γιατί δεν μιλά κανείς προφήτης δημόσια. Άρα σήμερα δεν έχει εφαρμογή ο κανονισμός αυτός.

Εξάλλου το πέπλο που έπρεπε να φορά τότε η γυναίκα ήταν σύμβολο πολυτελείας εκείνη την εποχή και πολύ «της μόδας» στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία, ανάμεσα σε έλληνες, ρωμαίους, ετρούσκους κ.ά. Βλέπουμε από παλαιοχριστιανικές τοιχογραφίες και μωσαϊκά ότι εν ώρα δημοσίας προσευχής ή προφητείας οι γυναίκες φορούσαν ένα απλό λευκό ή και ημιδιαφανές πέπλο (όχι μια μαύρη «μπούργκα» που καλύπτει το πρόσωπο, όπως εσφαλμένως υποθέτουν μερικοί).

Η εντολή αυτού του Παύλου δηλώνει ότι ο άνδρας πρέπει να φροντίζει τη γυναίκα του καθώς εκείνη είναι η δόξα του, και ότι η κεφαλή της γυναίκας είναι ο άνδρας.

 

Μα η γυναίκα δεν είναι κι αυτή «εικών και δόξα Θεού»; Φυσικά και είναι, όπως γράφει και στη Γένεση 1/α 27 («και εποίησεν ο Θεός τον άνθρωπον κατ' εικόνα θεού εποίησεν αυτόν άρσεν και θήλυ εποίησεν αυτούς»). Αλλά απλώς επισημάνει ο απόστολος ότι η γυναίκα είναι δόξα και για τον άνδρα ακόμα.

 

 

Β. ΚΟΥΡΕΜΑ

Σύμφωνα με τον ΙΖ' κανόνα της εν Γάγγρα τοπικής συνόδου, απαγορεύεται στις γυναίκες να κουρεύουν τα μαλλιά τους κοντά. Επιπλέον, είδαμε ότι ο απόστολος Παύλος αναφέρει πως το να κουρεύεται έτσι μια γυναίκα είναι αισχρό (Α΄ Προς Κορινθίους 11/ια 5-7). Πρέπει να παρατηρήσουμε ότι αυτό ίσχυε ανάλογα με τα έθιμα της εποχής (και της περιοχής). Στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία το να κόβει μια γυναίκα τα μαλλιά της κοντά θεωρούνταν άσχημο, επειδή μια τέτοια γυναίκα δεν φαινόταν θηλυκή. Στη δική μας εποχή μεταφράζεται ανάλογα με τα δικά μας έθιμα θηλυκότητας ή αρρενωπότητας.

 

Γ. ΚΑΛΛΩΠΙΣΜΟΣ

Α΄ Πρός Τιμόθεον 2/β 9-10: «ωσαύτως και τας γυναίκας εν καταστολή κοσμίω, μετά αιδούς και σωφροσύνης κοσμείν εαυτάς, μη εν πλέγμασι ή χρυσώ ή μαργαρίταις ή ιματισμώ πολυτελεί, αλλ’ ό πρέπει γυναιξίν επαγγελλομέναις θεοσέβειαν, δι έργων αγαθών.»

Κάποιοι πιστεύουν εσφαλμένα ότι εδώ καταδικάζεται ο γυναικείος καλλωπισμός. Όμως το εδάφιο μιλάει κυρίως για διακονία στην Εκκλησία (βλ. στίχους 1-3, 8). Μάλιστα, είναι πολύ λογικά αυτά που λέει και για την καθημερινή ζωή. Είναι άπρεπο μια γυναίκα για προσεύχεται ή να βαδίζει επιδεικνύοντας τα πλούτη και τα κάλλη της. Ακόμα και άνθρωποι άπιστοι, κακοχαρακτηρίζουν μια γυναίκα που είναι επιδειξίας.

 

Α΄ Επιστολή Πέτρου 3/γ 3-4: «ων [δηλ. των γυναικών] έστω ουχ ο έξωθεν εμπλοκής τριχών και περιθέσεως χρυσίων ή ενδύσεως ιματίων κόσμος, αλλ ο κρυπτός τής καρδίας άνθρωπος εν τω αφθάρτω τού πραέος και ησυχίου πνεύματος, ό εστιν ενώπιον τού Θεού πολυτελές.»

Εδώ δεν απαγορεύεται ο εξωτερικός στολισμός. Απλούστατα το εδάφιο αυτό δηλώνει την ασύγκριτη υπεροχή του εσωτερικού στολισμού.

Το να ικανοποιεί μια γυναίκα την απόλυτα φυσιολογική και άκακη ανάγκη της να έχει ικανοποιητική εμφάνιση δεν είναι καθόλου αμάρτημα. Αυτό που θα έπρεπε να αποφεύγει μια γυναίκα είναι ο προκλητικός καλλωπισμός με σκοπό να παρασύρει ανθρώπους στην ακολασία, όπως τονίζει και ο 96ος Κανών της ΣΤ΄ Οικουμενικής Συνόδου: «Τους ουν εν τη κεφαλή τρίχας προς λύμην τών ορόντων εν επινοίαις εμπλοκής ευθετίζοντας και διασκευάζοντας, και δέλεαρ προστιθέντας εντεύθεν, ταις αστηρίκτοις ψυχάς επιτιμίω προσφόρω πατρικώς θεραπεύομεν...»

 

Δ. ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ

Ο ΙΓ' κανόνας της εν Γάγγρα Τοπικής Συνόδου απαγόρευσε στις γυναίκες να φορούν ανδρικά ρούχα. Μα αυτό σημαίνει ότι είναι αμάρτημα μια γυναίκα να φορά, λ.χ., παντελόνι; Φυσικά και όχι. Την εποχή που συγκλήθηκε η σύνοδος αυτή, δηλαδή κατά την ύστερη αρχαιότητα (ρωμαϊκή αυτοκρατορία), σαφώς υπήρχαν ενδυμασίες αποκλειστικά ανδρικές, όπως και αποκλειστικά γυναικείες. Τα παντελόνια είναι unisex, δηλαδή είναι τόσο ανδρικά όσο και γυναικεία. Το νόημα του κανονισμού είναι ότι οι άνθρωποι πρέπει να συμπεριφέρονται σύμφωνα με το φύλο τους.

Ομοίως περί του θέματος αυτού, ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, όταν μιλάει για διάφορα προβλήματα του γυναικείου χαρακτήρα, δεν μιλάει για Χριστιανές, αλλά για γυναίκες που δεν έχουν βάλει στη ζωή τους τον Ιησού Χριστό, ώστε να αναπτύξουν μια Χριστιανική προσωπικότητα. Μιλάει γενικά για την πεσμένη ανθρώπινη φύση. Και δεν είναι διάκριση η αναφορά αυτού του αγίου για τις κακές τάσεις που υπάρχουν στη γυναικεία φύση, όπως δεν είναι λάθος οι αναφορές των αγίων σε προβλήματα της ανδρικής φύσης, που έχει διαφορετικά ελαττώματα. Η Χριστιανική πίστη θεωρεί κάθε άνθρωπο ΑΜΑΡΤΩΛΟ, που χρειάζεται θεραπεία. Και η θεραπεία  της ψυχής είναι το να ομοιάσει η προσωπικότητά του με την προσωπικότητα του Χριστού, είτε άνδρας είναι αυτός, είτε γυναίκα.

 

3. Γιατί η Εκκλησία υποστηρίζει το λεγόμενο άβατον του Αγίου Όρους;

Βάζουμε εδώ ένα τμήμα από ένα διάλογο όπου φαίνεται πως ένας αγιορείτης μοναχός βλέπει το ζήτημα της παρουσίας των γυναικών στα μοναστήρια:

«...Σας πειράζουν οι μανδήλες των γυναικών σε αυτά τα μοναστήρια ... μάλιστα, τότε να μπαίνουν με τα εξώπλατα και τα μαγιό στα μοναστήρια. Έτσι τις θέλετε; Ε τότε να καταργήσουμε και το άβατο εδώ στο Άγιο Όρος, τι το θέλουμε; Δηλαδή είμαστε φανατικοί; Δεν τα ξέρετε καλά τα πράγματα... Μα τα λέτε αυτά επειδή δεν γνωρίζετε τον πόλεμο ενός μοναχού ή μιας μοναχής. Δεν υπάρχει μισογυνισμός ή φανατισμός, αλλά η φυσική αγάπη προς το έτερο φύλο. Μην σκανδαλίζουμε λοιπόν τους μοναχούς όταν πάμε σε ένα μοναστήρι, από αγάπη προς τα παιδιά που αγωνίζονται εκεί μέσα. Γι αυτό ας βάζουν μαντίλα οι νέες κυρίως κοπέλες. Όχι από φανατισμό, αλίμονο. Σας γράφω τι λέει ο άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος περί των γυναικών για να καταλάβετε:

«Στα σώματα του άνδρα και της γυναίκας είναι κρυμμένη μια αόρατη δύναμη, που τα κάνει να έλκονται, το ένα σώμα με το άλλο... όσο πιο συχνή η προσέγγιση, όσο πιο στενή τόσο πιο δυνατή.... οι μορφές των γυναικών, η όψη τους, η φωνή τους, η λεπτότητα τους εντυπώνονται πολύ βαθιά στις ψυχές μας κατά φυσική ενέργεια... Όταν όμως αποτραβηχτούμε σε ησυχία τότε οι εντυπώσεις αυτές που κόλλησαν επάνω μας, στην ψυχή μας ξεσηκώνονται με ασυνήθιστη ορμή και προκαλούν... πόλεμο.»

Δικαιολογείστε επειδή δεν ξέρετε, αλλά έτσι είναι ο αγώνας των μοναχών. Δεν γίνεται από τα γραφεία στα Εξάρχεια. Εγώ πάντως υποκλίνομαι σε αυτούς τους ανθρώπους οι οποίοι εκουσίως σταυρώνονται και προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα. Μην τους πολεμάτε γιατί δεν βγάζετε τίποτε. Αυτοί χαμογελούν όταν σας ακούνε, όπως ένας στρατιώτης ο οποίος πολέμησε στην πρώτη γραμμή και δεν φοβάται τίποτε, δεν υπολογίζει την ζωή του».

 

4. Είναι αντιφεμινιστικό το γεγονός ότι απαγορεύεται η είσοδος γυναικών που έχουν έμμηνο ρύση στο ναό;

Ο Μωσαϊκός Νόμος όριζε ότι μια γυναίκα θεωρούνταν ακάθαρτη κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσης της (Λευϊτικόν 15/ιε 19-33). Τα αντικείμενα και οι άνθρωποι που άγγιζε εκείνη θεωρούνταν ακάθαρτα. Αυτό ίσχυε για λόγους στοιχειώδους ευπρέπειας, καθαριότητας και υγιεινής.

Ο Β΄ Κανών του αγίου Διονυσίου Αλεξανδρείας του ομολογητού (γύρω στο 260 μ.Χ.) ορίζει ότι δεν είναι σωστό μια γυναίκα να εισέρχεται στην εκκλησία κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσης της. Μάλιστα, ο εν λόγω κανόνας λέει χαρακτηριστικά ότι η αιμορροούσα μπορεί να πηγαίνει ως τον πρόναο της εκκλησίας και να προσεύχεται, όπως η γυναίκα που είχε «ρεύσιν αίματος» τόλμησε να αγγίσει μόνο το κάτω μέρος του ρούχου του Χριστού για να γιατρευτεί (Λουκ. 8/η΄ 44). Πρέπει λοιπόν η κάθε γυναίκα που βρίσκεται στις ημέρες τής ακαθαρσίας της, να είναι εξίσου διακριτική με την προσέλευσή της στο Σώμα και το Αίμα του Κυρίου μας. Δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να φανταστούμε πως η Εκκλησία διδάσκει κάτι τέτοιο ως τιμωρία για τη γυναικεία φύση. Ο έμμηνος κύκλος δεν είναι καθόλου αμαρτωλό πράγμα, αλλά μια φυσική, θεόδοτη διαδικασία. Η απαγόρευση ισχύει για λόγους στοιχειώδους ευπρέπειας. Όπως δεν είναι σωστό να μπαίνει κάποιος στον ναό με άλλες βρωμιές από σεβασμό προς τον Θεό, έτσι και οι γυναίκες τις ημέρες αυτές πρέπει από μόνες τους να καταλαβαίνουν ότι δεν είναι αξιοπρεπές να παρουσιάζονται έτσι βρώμικες ενώπιον του Θεού.

 

5. Γιατί όριζε ο μωσαϊκός νόμος ότι μια λεχώνα ήταν ακάθαρτη; Γιατί μια λεχώνα θεωρούνται ακάθαρτη για διπλό χρονικό διάστημα εάν γεννούσε κορίτσι;

Ο Μωσαϊκός Νόμος όριζε ότι η κάθε λεχώνα ήταν ακάθαρτη. Απαγορευόταν η είσοδός της στο Ναό για 40 ημέρες εάν γεννούσε αγόρι ή για 80 ημέρες εάν γεννούσε κορίτσι (Λευιτικόν 12/ιβ). Η διαφορά αυτή υπήρχε όχι ως ένδειξη κατωτερότητας του γυναικείου φύλου, αλλά ως ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΗ ότι γυναίκα απατήθηκε πρώτη από τον σατανά. Μα δεν ισχύει για εμάς τους Χριστιανούς, καθώς η Παναγία εκπλήρωσε αυτό που απέτυχε η Εύα (βλ. ρητό αγίας Κασσιανής).

Το τμήμα της μωσαϊκής παράδοσης που θέλει τη λεχώνα να μην μπαίνει στο ναό έχει επιβιώσει στην Χριστιανική Εκκλησία. Για κάποιο χρονικό διάστημα μετά τη γέννα, από τα γεννητικά όργανα της γυναίκας τρέχει ακάθαρτο αίμα. Κι όπως εξηγήσαμε, είναι ασεβές να παρουσιάζεται κάποιος ενώπιον του Κυρίου με σωματικές (και πνευματικές) ακαθαρσίες.

 

6. Απαγορεύεται στις γυναίκες η είσοδος στο ιερό επειδή είναι γυναίκες;

Ο ΞΘ΄ Κανών της ΣΤ΄ Οικουμενικής Συνόδου, απαγορεύει ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΑΝΔΡΕΣ να εισέρχονται στο Θυσιαστήριο επειδή είναι λαϊκοί, με εξαίρεση μόνο τον αυτοκράτορα, ο οποίος ήταν ο πολιτικός αρχηγός του σώματος της Εκκλησίας. Γι αυτό στο ιερό βοηθούν τον παπά συνήθως παιδιά. Και στις γυναίκες απαγορεύεται η είσοδος όπως φαίνεται στον ΜΔ΄ κανόνα της τοπικής συνόδου της Λαοδικείας απλούστατα διότι είναι λαϊκές. Δεν υπάρχει σεξισμός. Η απαγόρευση λοιπόν στο ιερό, τόσο ανδρών, όσο και γυναικών, είναι περίπου σαν τις επιγραφές που συναντούμε σε διάφορες πόρτες, και αναγράφουν: «απαγορεύεται η είσοδος προς πάντας τους μη έχοντας εργασίαν». Και τι εργασία μπορεί να έχει κάποιος στο ιερό αν δεν είναι ιερέας;

Η διδασκαλία της Εκκλησίας, είναι λοιπόν σαφής και δίκαια, για τη σχέση ΙΣΟΤΗΤΑΣ μεταξύ των δύο φύλων. Και να θυμίσουμε, ότι μετά από τον ίδιο τον Θεό, η Χριστιανική πίστη τιμά την Παναγία, ως το δεύτερο σε εξουσία ον στο σύμπαν. Και η Παναγία είναι ΓΥΝΑΙΚΑ!

Ραφαήλ

Δημιουργία αρχείου: 24-3-2004.

Τελευταία μορφοποίηση: 10-11-2017.

 
ΕΠΑΝΩ