جمعه مقدس و بزرگ

مقدمه

در جمعه بزرگ و مقدس ، کلیسای ارتدوكس یادبود مرگ مسیح بر روی صلیب را گرامی می دارد. این اوج رعایت مصائب اوست که خداوند ما به خاطر گناهان ما متحمل رنج  شد و مرد. این بزرگداشت عصر روز پنجشنبه با دعاى صبح جمعه مقدس آغاز می شود و بعد از ظهر جمعه با دعاى مغرب به پایان می رسد که بدن مسیح را از روی صلیب برداشته و او را در مقبره قرار می دهند.

بزرگداشت جمعه مقدس و بزرگ

در این روز ما مصائب مسیح را به یاد می آوریم: تمسخر ، تاج خار ، تازیانه ، ميخ ها ، تشنگی ، سرکه و زردآب ، فریاد ویرانی و تمام آنچه كه منجی بر روی صلیب متحمل شد.

روز مرگ مسیح روز گناه است. گناهی که از طلوع فجر زمان، آفرینش خدا را آلوده کرد ، در تپه جلجتا به اوج مخوف خود رسید. در آنجا ، گناه و شر ، نابودی و مرگ به خودشان آمدند. مردان بی خدا، او را به صلیب میخكوب كردند تا او را نابود کنند. با این حال ، مرگ او با آشکار کردن ماهیت واقعی و ناهنجار آن ، جهان سقوط كرده را براى هميشه محکوم کرد.

در مسیح ، که آدم جدید است ، هیچ گناهی وجود ندارد. و بنابراین ، هيچ مرگى وجود ندارد. او مرگ را پذیرفت زیرا تمام فاجعه زندگی ما را بر عهده گرفت. او تصمیم گرفت زندگی خود را در مرگ بریزد ، تا آن را نابود کند؛ و تصرف شر را بشكند. مرگ او افشاى نهایی و غايى محبت و اطاعت کامل اوست. او بخاطر ما رنج سخت تنهايى مطلق و بیگانگی را متحمل شد - "خدای من ، خدای من ، چرا مرا ترک کردی!" (مرقس 15: 34). سپس ، او با فریاد عذاب آور "تمام شد"، وحشت نهايى مرگ را پذیرفت (یوحنا 19: 30). فریاد او همزمان نشانگر این بود که او در کنترل مرگ خود بود و کار رستگاری بخش وی كامل شده ، به پایان رسیده و انجام شده است. چقدر عجیب! در حالی که اساسا مرگ  ما تحقق نيافته است ، اما تحقق کامل اوست.

روز مرگ مسیح تولد واقعی ما شده است. "در درون رمز و راز مسیح مرده و قيام كرده، مرگ ارزش مثبتی پیدا می کند. حتی اگر مرگ فیزیکی و بیولوژیکی هنوز حکمرانی کند ، اين دیگر مرحله نهایی یک فرایند مخرب طولانی نیست. این به درگاه ضروری تبدیل شده است، همچنين نشان مطمئنی از پاسكاى نهایی ما ، عبور ما از مرگ به زندگی شده است ، نه زندگی از مرگ.

از آغاز كلیسا سالانه یك مراسم بزرگداشت سه روز حياتى و سرنوشت ساز تاریخ مقدس ، یعنی جمعه بزرگ ، شنبه بزرگ و پاسكا را برگزار می كرد. جمعه و شنبه بزرگ به عنوان روزهای اندوه عمیق و روزه داری سخت از دوران قديم مسیحی رعايت شده اند.

جمعه و شنبه بزرگ توجه ما را به محاکمه ، مصلوب شدن ، مرگ و دفن مسیح معطوف می کند. ما در راز عالی فروتنی بى اندازه خدای رنج دیده خود قرار گرفته ایم. بنابراین ، این روزها یک باره روزهایی از تاریکی عمیق و همچنین انتظار هوشیارانه هستند. نویسنده زندگی در حال تبدیل مرگ به زندگی است: "بیایید ، حيات خود را که در آرامگاه آرميده است تا به کسانی را که در قبرهای خود مرده اند زندگی بخشد ببينيم" (از اورتروس شنبه بزرگ).

از نظر مذهبى ، واقعه عمیق و شگفت انگیز مرگ و دفن خدا در جسم با نوع خاصی سکوت برجسته می شود ، يعنى با فقدان مراسم ايوكرسيستيك(بدون مراسم عشاء مقدس). جمعه بزرگ و شنبه بزرگ تنها دو روز از سال است که هیچ گردهمايى ايوكريستيك برگزار نمی شود. با این حال ، قبل از قرن دوازدهم میلادی رسم بود که مراسم ليتورگى هدایای از پيش تقديس شده را در جمعه بزرگ برگزار می کردند.

خدمات الهی جمعه بزرگ با غنای وسيع خود از دروس کتاب مقدس ، سروده سرایی عالی و اقدامات مذهبی مشهود ، مصائب مسیح و اهمیت کیهانی آن را به شدت متمرکز می کند. سرودهای خدمات در این روز به ما کمک می کند تا ببینیم که چگونه کلیسا رمز و راز عالی مصائب و مرگ مسیح را درک می کند و آن را برگزار می كند.

شمايل بزرگداشت جمعه مقدس و بزرگ

در جمعه مقدس و بزرگ، کلیساهای ارتدوكس شمايلى را می نماياند که به عنوان "Akra Tapeinosis - فروتنی شدید" شناخته می شود. این نماد جسد مرده مصلوب شده مسیح را به صورت قائم در مقبره با صلیب در پس زمینه نشان می دهد. این دو رویداد عالی جمعه بزرگ - مصلوب شدن و دفن مسیح - را با هم ترکیب می کند.

کلیسا همچنین شمايلى از مصلوب شدن مسیح دارد. او به صلیب میخكوب شده نشان داده مى شود. پهلوى راست او سوراخ شده و از زخم خون و آب جریان دارد. در پای صلیب یک جمجمه قرار دارد. (جلجتا ، تپه مصلوب شدن ، به معنی "محل جمجمه" است). روایات مربوط این است که صلیب مسیح مستقیماً بالای قبر جد ما آدم ایستاده است. در نوار بالای صلیب کتیبه "I.N.B.I." ، حروف اول کلمات یونانی به معنی "عیسی ناصری ، پادشاه یهودیان" است. در سمت چپ مسیح ، تئوتوکوس و قديس مريم مجدليه نیز اغلب به تصویر کشیده می شوند. قديس يوحناى جوان شاگرد محبوب و قديس لونگینوس يوزباشى (مرقس 15: 39) در صورت به تصوير كشيدن به سمت راست نشان داده مى شوند.

شمايل دیگری که وقایع جمعه مقدس را به تصویر می کشد با نام Epitaphios Thrinos شناخته می شود. در این شمایل ، مسیح از صلیب برداشته شده و بدن او برای دفن آماده می شود. مادر او، تئوتوكوس و مریم باكره ، يوحنا شاگرد محبوب ، یوسف أهل رامه و مريم مجدليه كه در اطراف بدن نشان داده شده اند و در سوگ مرگ او سوگوارند.

علاوه بر این شمایل ها ، کلیساهای ارتدوكس یک صلیب چوبی بزرگ را که تصویری از مسیح به آن متصل است پردازش و نمایش می دهند. روز جمعه در مراسم دعاى مغرب ، تصویر مسیح از صلیب برداشته شده و در پارچه ای سفید پیچیده می شود. شمايل دیگری ، شمايلى از بدن مسیح که از صلیب برداشته شده است ، در Epitaphios ظاهر می شود که در حین انجام این خدمت در مقبره حمل می شود و در آن قرار می گیرد.

مراسم ارتدوكس براى جمعه مقدس و بزرگ

مراسم بزرگداشت جمعه مقدس با سرویس دعاى صبح آن روز که عصر پنجشنبه انجام می شود ، آغاز می شود. این سرویس یک سرویس دعاى صبح بسیار منحصر به فرد با دوازده قرائت انجیل است که با گفتار مسیح در شام آخر آغاز می شود و با روایت دفن وی پایان می یابد: یوحنا 13: 31-18: 1 ، یوحنا 18: 1-29 ، متی 26: 57 -75 ، یوحنا 18: 28 - 19: 16 ، متی 27: 3-32 ، مرقس 15: 16-32 ، متی 27: 33-54 ، لوقا 23: 32-49 ، یوحنا 19: 38-42 ، مرقس 15: 43-47 ، یوحنا 19: 38-42 ، متی 27: 62-66

این قرائت ها آخرین دستورات مسیح را به شاگردانش ، پیشگویی درام صلیب ، دعای نمایشی مسیح و فرمان جدید او مربوط می شود. پس از خواندن انجیل پنجم ، موکب صلیبی در اطراف کلیسا می آید ، در حالی که كاهن پنجمین آنتیفون را می سرايد:

"امروز کسی که زمین را بر آبها آویزان کرده ، به صلیب آویزان شده. کسی که پادشاه فرشتگان است در یک تاج خار قرار گرفته. کسی که آسمانها را در ابرها بپیچيده، در بنفش تمسخر پیچیده شده. کسی که در اردن آدم را آزاد كرد ضربه ها به صورت او وارد شده. داماد كلیسا با میخ ها ميخكوب شده. پسر باکره با نیزه سوراخ شده. اى مسيح، ما مصائب تو را تكريم می نماييم. رستاخيز با شکوهت را نیز به ما نشان بده."

در هنگام راهپیمایی ، مسیحیان ارتدوكس زانو زده و تكريم می كنند و برای سلامتی روحانى خود دعا می کنند و از دزد صلیب تقلید می نمايند که به ایمان و ارادت خود به مسیح اعتراف کرد. مؤمنين سپس به صلیب مسيح مصلوب شده، که در جلوی کلیسا قرار گرفته نزدیک می شوند و با تكريم آن را می بوسند.

صبح جمعه خدمات ساعات سلطنتى مشاهده می شود. این خدمات در درجه اول قرائت دعاها ، سرودها و بخشهایی از عهد عتیق ، رسائل و انجیل ها است. قرائت کتاب مقدس برای این خدمات عبارتند از: ساعت اول: زکریا 11: 10-13 ، غلاطیان 6: 14-18 ، متی 27: 1-56 ؛ ساعت سوم: اشعیا 50: 4-11 ، رومیان 5: 6-10 ، مرقس 15: 6-41؛ ساعت ششم: اشعیا 52: 13-54: 1 ، عبرانیان 2: 11-18 ؛ لوقا 23: 32-49 ؛ ساعت نهم: ارمیا 11: 18-23، 12: 1-5، 9-11، 14-15 ، عبرانیان 10: 19-31 ، یوحنا 18: 28-19: 37.  دعاى مغرب بعد از ظهر جمعه ادامه ساعات سلطنتی است. در طول این سرویس ، برداشته شدن بدن مسیح از صلیب با احساس عزاداری گرامی داشته می شود. یک بار دیگر ، بخشهایی از عهد عتیق همراه با سرودها خوانده می شوند ، و دوباره کل داستان مربوطه خوانده می شود ، و پس از آن مسیح از صلیب برداشته می شود و بدن او را با یک پارچه سفید مى مى پيچند، مانند آنچه يوسف رامه انجام داد.

وقتی كاهن انجیل را می خواند ، "و با گرفتن جسد ، يوسف آن را در پارچه ای سفید پیچید" ، بدن مسیح را از صلیب برداشته ، در پارچه ای سفید می پیچد و به محراب می برد. سپس كاهن سرود عزاداری می خواند: "وقتی یوسف رامه، تو را گرفت ، حيات همه از درخت مرده پايين آمد ، او تو را با مر و پارچه كتان دفن کرد ... شادی كن. افتخار ذلت تو ، اى استاد ، جلال بر تحفير تو، که خود را با نور مى پوشانى مانند  آنكه لباس است. " سپس كاهن پارچه ای را که بدن مسیح روی آن نقاشی یا گلدوزی شده را قبل از قرار دادن آن در داخل مقبره ، مقبره اى حکاكى شده که نماد مقبره مسیح است، در اطراف کلیسا حمل می کند. ما یادآوری می کنیم که مسيح در طى مدتى كه در مقبره بود به هاويه نزول می كند تا مردگان اعصار را قبل از قیام خود از مرگ آزاد کند.

قرائت کتاب مقدس برای دعاى مغرب عبارتند از: خروج 33: 11-23؛ ایوب 42: 12-17؛ اشعیا 52: 13-54: 1 ؛ اول قرنتیان 1: 18-2: 2 ؛ و از اناجيل، متی 27: 1-38؛ لوقا 23: 39-43؛ متی 27: 39-54؛ یوحنا 19: 31-37؛ و متی 27: 55-61.

سرودها و دعاهای جمعه مقدس و بزرگ

پانزدهمین آنتیفون دعاى صبح

امروز کسی که زمین را بر آبها آویزان کرده ، به صلیب آویزان شده. کسی که پادشاه فرشتگان است در یک تاج خار قرار گرفته. کسی که آسمانها را در ابرها بپیچيده، در بنفش تمسخر پیچیده شده. کسی که در اردن آدم را آزاد كرد ضربه ها به صورت او وارد شده. داماد كلیسا با میخ ها ميخكوب شده. پسر باکره با نیزه سوراخ شده. اى مسيح، ما مصائب تو را تكريم می نماييم ، ای مسیح. رستاخيز با شکوهت را نیز به ما نشان بده.

اگزاپوستلاریون

خداوندا ، در همان روز ، تو به ​​دزد فردوس را عطا کردی. حال توسط چوب صلیب ، من را روشن کن و نجاتم ده.