Το σπάνιο, χάλκινο νόμισμα που έχει σκαλισμένες επιγραφές και εικόνες.

Ένα νόμισμα τουλάχιστον 2000 ετών ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι σε περιοχή που είναι γνωστή για την αρχαία της ιστορία και εκτιμούν ότι είναι από τα πιο σπάνια της περιοχής αλλά και της περιόδου του. Μελετώντας το εύρημά τους, συνειδητοποίησαν ότι οι εικόνες και οι επιγραφές στο νόμισμα είναι γεμάτες συμβολισμούς.

Το νόμισμα είναι της περιόδου της Εβραϊκής εξέγερσης, πριν από την καταστροφή του Δεύτερου Ναού – όπως είχε προβλέψει ο Ιησούς και καταγραφεί στα Ευαγγέλια-  στην Ιερουσαλήμ. Το τεχνούργημα, ηλικίας 2.000 ετών, ανακαλύφθηκε στο Αρχαιολογικό Πάρκο της Ιερουσαλήμ, στην αρχαία πόλη της Ιερουσαλήμ, σε πολύ κοντινή απόσταση από το Όρος του Ναού.

Την ανακάλυψη ανακοίνωσε στις 31 Ιουλίου η Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων (ΙΑΑ), λίγες μέρες πριν από την πιο πένθιμη μέρα στο ημερολόγιο του Ιουδαϊσμού, την ένατη μέρα του Άβ, η οποία σηματοδοτεί την καταστροφή του Ναού από τους Ρωμαίους, κοντά στο σημείο της ανακάλυψης του νομίσματος.

Στην ανάποδη πλευρά του νομίσματος, είναι χαραγμένη μια επιγραφή σε αρχαία Εβραϊκή γραφή: “Η Λύτρωση της Σιών” – εκφράζοντας την ειλικρινή επιθυμία των Εβραίων της Ιερουσαλήμ, προς το τέλος της εξέγερσης, που ήταν η ελευθερία τους, σύμφωνα με την Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων.

Το χάλκινο νόμισμα κόπηκε από τους Εβραίους μεταξύ του 69 και του 70 μ.Χ.  Σύμφωνα με την Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων, το νόμισμα βρέθηκε κοντά στη νοτιοδυτική άκρη του Όρους του Ναού.

Η αρχαιολόγος Esther Rakow-Mellet, μιλά για τη διαίσθηση που είχε πως θα κάνουν μια σπάνια και γεμάτη νόημα ανακάλυψη (Φωτογραφία: Asaf Peri, City of David).

Νόμισμα με εβραϊκούς συμβολισμούς

Το νόμισμα ανακαλύφθηκε από τον εμπειρογνώμονα νομισματολογίας της ΙΑΑ,Yaniv David Levy ο οποίος περιγράφει την κατάσταση διατήρησης του ευρήματος ως “αρκετά καλή”.  “Από την εμφάνισή του, θεωρήσαμε πως, μπορεί να είναι ένα σπάνιο νόμισμα”.

“Στην άλλη πλευρά του, απεικονίζεται το Λουλάβ, ένα κλειστό φύλλο φοίνικα και ένα από τα τέσσερα Είδη που χρησιμοποιούνται στη διάρκεια της εβδομάδας του εβραϊκού τελετουργικού Σουκκότ“, εξηγεί ο Levy.  “Δίπλα του, απεικονίζονται δύο ετρόγκ (κέδροι), σύμβολο που χρησιμοποιείται στο ίδιο τελετουργικό”.

Όπως επισημαίνει ο εμπειρογνώμονας, “η επιγραφή με το Τέταρτο Έτος, σηματοδοτεί τον αριθμό των ετών που είχαν περάσει από το ξέσπασμα της εξέγερσης και μας επιτρέπει να χρονολογήσουμε με ακρίβεια το νόμισμα, ανάγοντάς το στην περίοδο ανάμεσα στον Εβραϊκό μήνα Νισάν (Μάρτιος – Απρίλιος), του έτους 69 μ.Χ. και του μήνα Αδάρ (Φεβρουάριος – Μάρτιος) του έτους 70 μ.Χ.”.

Το προαίσθημα της αρχαιολόγου

Περιγράφοντας την εμπειρία της κατά τη διάρκεια της ανασκαφής, η αρχαιολόγος Esther Rakow-Mellet δήλωσε στην IAA πως, είχε το προαίσθημα πως πρόκειται για μια ασυνήθιστη ανακάλυψη.

“Από την εμφάνισή του, θεωρήσαμε πως μάλλον, το νόμισμα είναι σπάνιο”, εξηγεί η Rakow-Mellet. “Περιμέναμε με αγωνία, αρκετές μέρες μέχρι να επιστρέψει από τη διαδικασία του καθαρισμού και, όπως αποδείχθηκε, ήταν ένας ‘χαιρετισμός’ από τους εξεγερμένους Εβραίους του Τέταρτου Έτους της Μεγάλης Εξέγερσης“.

Μίλησε ακόμη, για την εντυπωσιακή χρονική στιγμή της ανακάλυψης, λίγο πριν από το Τίσα Μπαάβ.  “Δύο χιλιάδες χρόνια μετά την κοπή του νομίσματος, το ανακαλύψαμε, ως μια τόσο συγκινητική ανάμνηση της μεγάλης αυτής καταστροφής του Ναού. Δεν νομίζω πως υπάρχει κάτι πιο συμβολικό”, εξήγησε η said Rakow-Mellet.

Η ΙΑΑ, δήλωσε πως, τα νομίσματα του Τέταρτου Έτους είναι “σχετικά σπάνια”, εφόσον είχαν κοπεί κατά τα τέλη της εξέγερσης, όταν είχαν περιοριστεί οι παραγωγικές δυνατότητες των εξεγερμένων Εβραίων.

Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν το νόμισμα από το τέταρτο έτος της εξέγερσης των Εβραίων, λίγες μόλις ημέρες πριν από την επέτειο του Τίσα Μπαάβ (Φωτογραφία: Eliyahu Yanai, City of David).

Ο αρχαιολόγος και επικεφαλής της ανασκαφής,  Yuval εξήγησε πως, η επιγραφή στο νόμισμα, “μαρτυρά μια βαθιά αλλαγή στην ταυτότητα και τη νοοτροπία και ενδεχομένως να αντανακλά την αδιέξοδη κατάσταση στην οποία είχαν περιέλθει οι δυνάμεις των εξεγερμένων”.

“Όπως φαίνεται, κατά το Τέταρτο Έτος της εξέγερσης, η διάθεση των Eβραίων, οι οποίοι είχαν πλέον πολιορκηθεί στην Ιερουσαλήμ, άλλαξε. Aπό την ευφορία και την προσμονή για την ελευθερία, είχαν πλέον αποκαρδιωθεί και λαχταρούσαν τη λύτρωση”, παρατηρεί ο αρχαιολόγος.

Το νόμισμα, θα δοθεί προς έκθεση στο μουσείο Jay and Jeanie Schottenstein για την αρχαιότητα στον Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ. Η ανακάλυψη, είναι από τις πολλές που έχουν πραγματοποιηθεί φέτος στην Ιερουσαλήμ.

Πρόσφατα ακόμη, ανακαλύφθηκε ένας αρχαίος κήπος στον πιο ιερό τόπο της Χριστιανοσύνης, στην Εκκλησία του Πανάγιου Τάφου.  Ακόμη, στην αίθουσα του Μυστικού Δείπνου, η οποία βρίσκεται στο Όρος Σιών, στην Ιερουσαλήμ, έχουν έρθει στο φως επιγραφές πολλών αιώνων.